Այսօր՝ 24 նոյեմբերի 2024թ., 00:00
1USD = 486AMD
1EUR = 510.5AMD
1RUB = 7.9AMD

Ում էր պետք Մերձավոր Արեւելքում ներկայիս էսկալացիան 

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Արդեն մի քանի օր է աշխարհի ամենից խնդրահարույց տարածաշրջաններից մեկում՝ Մերձավոր Արեւելքում «շատ թեժ» է։ ՀԱՄԱՍ խմբավորումն, ըստ էության, պատերազմ է հայտարարել Իսրայել պետությանը։ Առանց որեւէ չափազանցության, կարելի է ասել, որ ռեգիոնում տեղի է ունենում լայնածավալ պատերազմ՝ դրան բնորոշ բոլոր հատկանիշներով։ Արդեն հիմա կարելի է ասել, որ Մերձավոր Արեւելքի այս էսկալացիան ստվերեց ռուս-ուկրաինական պատերազմը։ Ու մինչ պայթում են ռումբերը, կրակահերթեր արձակում զենքերն ու զոհվում կամ վիրավորվում մարդիկ, շատերը փորձում են հասկանալ, թե ինչու տեղի ունեցավ այս էսկալացիան, ում էր այն պետք։ 

Իսրայելցի փորձագետները նշում են, որ ՀԱՄԱՍ-ի այս կեցվածքը մի փոքր տարօրինակ էր, քանի որ այն երկար ժամանակ իրեն հեռու էր պահում ցանկացած ահաբեկչական գործողությունից, «Իսլամական Ջիհադի» ակտիվությունից, իր ռազմական թեւի ակտիվ գործողություններից եւ այլն։ Ըստ էության երկու պատճառ կա, որոնք պայմանավորել են ՀԱՄԱՍ-ի ակտիվացումը․ 

• Առաջինն Իրանն է, որը հետաքրքրված է, որպեսզի ռեգիոնում լարվածություն առաջանա եւ պահպանվի, որով եւ վերջինս կկարողանա պահպանել իր շիա-մահմեդական առանցքը ռեգիոնում 

• Երկրորդը, որը կարելի է նույնիսկ ավելի ծանրակշիռ համարել՝ Սաուդյան Արաբիայի եւ Իսրայելի միջեւ նախապատրաստվող համաձայնագիրն էր՝ հարաբերությունների նորմալացման վերաբերյալ, որի սեւագիր տարբերակն արդեն կարելի է ասել պատրաստ էր լրիվությամբ։ Սրանով պայմանավորված, այն պաղեստինցիները, որոնք մտավախություն ունեին, որ «իրենց ոտքի տակից հողը կարող է սահել», որոշեցին հիշեցնել իրենց մասին։ 

• Խոսվում է նաեւ որոշ իրավիճակային հանգամանքների մասին։ Բանն այն է, որ ՀԱՄԱՍ-ը կորցնում էր իր դիրքերը Գազայի սեկտորում։ Այնտեղ առկա են ահռելի ծավալների մարդասիրական խնդիրներ, այդ թվում նաեւ՝ ֆինանսական եւ Քաթարը, որ ֆինանսական աջակցություն է ցուցաբերում Գազայի սեկտորին, սպառնացել էր, որ կդադարեցնի ֆինանսավորումը։ Եւ ահա ՀԱՄԱՍ-ն էլ որոշել է հասկացնել, թե «ով է տանտերը»։ Ու հիմա նաեւ հարց է, թե որքան կտեւի այս էսկալացիան։ 

Եթե Իսրայելը կարողանա արագ եւ ազդու կերպով հակահարված տալ ՀԱՄԱՍ-ին, դա մի հարց է, սակայն եթե այն ձգձգվի եւ վերածվի ձգձգվող պատերազմի, ապա ամեն բան կարող է այլ տեսք ընդունել եւ ազդել Մերձավոր Արեւելքի ողջ աշխարհաքաղաքական դրվածքի վրա։ Մյուս խնդիրը այն է, որ վերջնական կերպով, անկախ հանրային լայն լսարանների համար ասված թեզիսներից, հայտնի չեն ՀԱՄԱՍ-ի նպատակները։ Հնարավոր է, որ ներկայիս թեժացումը նպատակ ունի թուլացնել Բինիամին Նեթանյահուի կառավարությանը եւ կապված է Իսրայելում ընթացող ներքաղաքական պայքարի հետ։ 

Ի վերջո, արդեն հիմա են շատերը Իսրայելում հարցնում, թե ինչպես պատահեց, որ նման ծավալի էսկալացիայի նախապատրաստումը բանակի եւ մյուս ուժային ու հատուկ ծառայությունների ուշադրությունից վրիպեց։ Ի դեպ մի պատմական սիմվոլիկա կա, որն այսօր իսրայելցի փորձագետները հիշում են։ Բանն այն է, որ ՀԱՄԱՍ-ը իր գործողությունները սկսեց Ահեղ Դատաստանի օրվա պատերազմի ավարտի սիմվոլիկ օրվանից մեկ օր անց եւ շատերն են հիշում, որ երբ այդ պատերազմն ավարտվեց Իսրայելի այն ժամանակվա վարչապետ Հոլդա Մեյիրի կառավարությունը ստիպված եղավ հրաժարական տալ:

Դիվանագիտական սկանդալ` Թեհրանի և Մոսկվայի միջև Ուկրաինան կորցրել է Կուրսկում գրաված տարածքի ավելի քան 40 տոկոսը. Reuters ԽԾԲՏ՝ քպական ձևով. Կոնջորյանի կնոջը բարձր վարձատրվող աշխատանք են տվել Պադավատապետության «հայրը» բողոքում է պադավատներից. Փաշինյանի երկերեսանությունը Աղազարյանը մերժելու է. Փաշինյանի խնդրանքը կմնա՞ անպատասխան Փաշինյանը խոստովանում է իր կատարած հանցագործությունը Դաղստանում մեկնարկել է Ռուսաստանում ամենամեծ արևային էլեկտրակայանի շինարարությունը. կներդրվի 7 միլիարդ ռուբլի Երիտասարդ ֆերմերն իր աշխատանքով զարգացնում է սեփական գյուղը Ես կայունություն եմ սիրում և այդ զգացողությունն ապրեցի` ինտեգրվելով ԶՊՄԿ կոլեկտիվին. ԶՊՄԿ ընկերության քիմիական լաբորատորիայի աշխատակից Հայաստանը պետք է դադարեցնի միակողմանի զիջումների քաղաքականությունը․ ՀայաՔվե Ո՞րն է մեր գերիների ազատ արձակման գինը. Մենուա Սողոմոնյան Գլոբալ իրողությունների և տարածաշրջանային գործընթացների միահյուսումը. «Փաստ» Տնտեսական հետընթացի ու պետական պարտքի աճի... «հեղափոխությունը». «Փաստ» Յունիբանկը Հայաստանում առաջինը թողարկել է ստորադաս պարտատոմսեր «Արվում են քայլեր, տեղի են ունենում գործընթացներ, որտեղ դժվար է գտնել Հայաստանի ազգային և պետական շահը». «Փաստ» Ո՞վ կդառնա պատգամավոր. «Փաստ» Սեփական սխալներն ուրիշների վրա բարդելու հերթական «շուստրիություն». «Փաստ» ՀՀԿ խորհրդի անդամ Հայկ Դերզյանի ելույթը Վենեսուելայում անցկացվող երիտասարդական միջազգային համաժողովի ընթացքում Ընթացք կտա՞ «թղթապանակներին», թե՞ կբավարարվի պաշտոնազրկումով. «Փաստ» Գործարարների նկատմամբ քրեական հետապնդումները շարունակվում են. «Փաստ» Խոշոր հարկատուների ցանկում նաև բեռնափոխադրողներ կան. «Փաստ» Արևմուտքի ամոթն ու Բաքվի համաժողովի նրբերանգները. «Փաստ» Ադրբեջանցին ասել է բառացի նույն միտքը, ինչ քիչ առաջ Փաշինյանը ասաց հարցազրույցում․ Հայկ Մամիջանյան Արմավիրում թմրանյութ է հայտնաբերվել (տեսանյութ) Mercedes-Benz մեքենաները կարելի է կառավարել Apple Watch-ի միջոցով Բերբոքն ու Բայրամովը քննարկել են Երևան-Բաքու կարգավորման գործընթացը Ինչ է կատարվել Շիրակի մարզի Դատախազության շենքի մոտ․ հայհոյանքներ, անպարկեշտ վերաբերմունք (տեսանյութ) Երվանդ Քոչարի «Ինքնադիմանկար» ստեղծագործությունը բնօրինակ է. ԿԳՄՍՆ ՌԴ-ն իրեն իրավունք է վերապահում զենք կիրառել այն երկրների օբյեկտների դեմ, որոնք թույլ են տալիս զենք օգտագործել ռուսական օբյեկտների դեմ. Պուտին Ադրբեջանը Հայաստանի հանձնած 4 գյուղում սահմանային ուղեկալներ կկառուցի «2 ամիս հիվանդանոցում էր, արդեն տանն է, տրամադրությունը լավ է». Լուիզա Ներսիսյանը՝ Հրանտ Թոխատյանի առողջական վիճակի մասին Ինչպես չսնանկանալ Սև ուրբաթին. 5 օգտակար խորհուրդ Եվրոպայի ադրբեջանական գազի գամբիտը լավ նորություն է Ռուսաստանի համար. Politico Ասում են, որ ես սպառել եմ ինձ, որ այստեղ եմ միայն փողի համար․ Ռոնալդուն պատասխանել է քննադատներին (տեսանյութ) Իրանի քաղաքացին ավտոցիստեռնով ընկել է Որոտան գետը Հայաստանում բնակվող յուրաքանչյուր 100 մարդուց 37-ը բնակվում է Երևան քաղաքում, 63-ը՝ մարզերում Ամիօ բանկի ավանդատուները կստանան Աբու Դաբի շքեղ ուղևորության հնարավորություն «Արարատ-Արմենիան» գլխավորեց մրցաշարային աղյուսակը ԶՊՄԿ-ն տարածաշրջանի ուշադրության կենտրոնում է Եթե Նեթանյահուն գա Կանադա, կձերբակալվի․ Թրյուդո