Այսօր՝ 23 նոյեմբերի 2024թ., 00:00
1USD = 486AMD
1EUR = 510.5AMD
1RUB = 7.9AMD

Պետական համակարգի «բաբելոնյան խառնաշփոթը»․ «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Մշտական քննարկումների առարկա է Հայաստանի պետական կառավարման համակարգում բարեփոխումների թեման։ Խնդիրն այն է, որ կառավարման մարմինները և պետական համակարգի հաստատությունները հետ են մնում ժամանակակից արագ զարգացման տեմպերից։ Իսկ զարգացումը կանխորոշում է նորագույն տեխնոլոգիաներին համապատասխան պետական կառավարման գործիքների հասանելիություն և գործընթացների արագացում։ Այդ նպատակի համար էլ օգտագործվում են թվային հարթակները, սակայն դրանք պետք է կիրառվեն ավանդական գործիքակազմի հետ մեկտեղ։ Տարիքով քաղաքացիները, որպես կանոն, դժվարություններ են ունենում թվային հարթակներից արդյունավետ օգտվելու հարցում։

Ուստի, նախ անհրաժեշտ է աշխատանքներ տանել, որ թվային գործիքները մի կողմից՝ լինեն հեշտ ընկալելի ու դյուրին, իսկ մյուս կողմից էլ՝ ապահովվի դրանց անվտանգային միջավայրը։ Անվտանգությունը շատ կարևոր է, քանի որ բազմաթիվ են դեպքերը, երբ անձնական տվյալների արտահոսք է տեղի ունենում, կամ դրանք հայտնվում են հակառակորդի ձեռքում։ Բայց Հայաստանում նույնիսկ հասարակ գործընթացներ չեն կարողանում կազմակերպել, ուր մնաց անվտանգության խնդիրը մեծ ուշադրության արժանանա։ Օրինակ՝ հարևան Վրաստանում է ականորեն առաջ են անցել ու պետական կառավարման ոլորտում անգամ բլոկչեյն տեխնոլոգիաներ են սկսել կիրառել, բայց մեզ մոտ նույնիսկ կենսաչափական անձնագրեր չեն կարողանում տրամադրել։ Արդեն չորս տարի է, ինչ այս հարցը լուծել չեն կարողանում։ Կապույտ անձնագրերը պետք է արդեն վաղուց փոխած լինեին կենսաչափականի, սակայն կենսաչափական անձնագրերի տրամադրման հարցը լուծելու համար ՀՀ իշխանություննեը մրցույթ են հայտարարել, ու դեռ հարցական է, թե ինչ վերջնարդյունք կունենա այդ մրցույթը։

Հետո էլ ՀՀ իշխանությունները հպարտանում են, թե վիզաների ազատականացման շուրջ բանակցություններ են սկսելու։ Այնինչ, եվրոպացիներն առաջին հերթին պահանջելու են, որ անցում կատարվի կենսաչափական անձնագրերի։ Բայց սա միակ խնդիրը չէ, որ աչք է ծակում անձնագրային ոլորտում։ Անգամ նույնականացման քարտեր չեն կարողանում քաղաքացիներին տրամադրել՝ սարքի չաշխատելու պատճառաբանությամբ։ Ոչ մեկ անգամ անդրադարձել ենք այդ հարցին: Ամիսներ շարունակ բողոքներ են հնչում այն կապակցությամբ, որ անձնագրայիններում մեծ հերթեր են գոյանում։ Ո՛չ հերթագրումն է նորմալ իրականացվում, ո՛չ էլ ծառայությունների մատուցումը։

Մյուս կողմից էլ՝ իշխանությունները պայմաններ են ստեղծում, որ քաղաքացիները լրացուցիչ ծախսեր իրականացնեն։ Մի շարք բնակավայրերում անձնագրային վարչությունները փակվում են և կենտրոնացվում այլ վայրերում։ Ու անձնագրային ծառայությունների համար քաղաքացիները պետք է երկար ճանապարհ անցնեն ու հետո որոշ ժամանակ էլ սպասեն հերթում։ Բայց թերացումներն, իհարկե, միայն անձնագրայինով չեն սահմանափակվում։ Թեկուզ վերցնենք ողջ իրավապահ համակարգի բարեփոխումների մասը։ Եվրոպայից ու ԱՄՆ-ից տարբեր խողովակներով բարեփոխումների համար գումարներ են տրամադրում Հայաստանին։ Ու այդ շրջանակներում էր, որ ձևավորվեց ներքին գործերի նախարարությունը, բայց կառուցվածքային փոփոխությունները չեն բերել համակարգի բարելավման։ Հանցավորությունն աճում է անասելի չափերի։ Գողությունները, ծեծկռտուքները, կրակոցները, սպանությունները դարձել են ամենօրյա լրահոսի անբաժանելի մասը։ Իրավիճակն այն աստիճանի է դուրս եկել վերահսկողությունից, որ դեպքեր են լինում, երբ ոստիկանների են քաշքշում կամ ծեծի ենթարկում։

Օրենքը չի գործում, փոխարենը առաջ են մղվում քրեական բարքերը։ Նույնպիսի իրավիճակ է նաև ճանապարհային ոստիկանության պարագայում։ Երբ պարեկային ծառայությունը նոր էր գործարկվել, հսկողություն կար վարորդների կատարած խախտումների հարցում, սակայն հիմա հսկողության մակարդակն էականորեն նվազել է, ու դրա արդյունքում է, որ վարորդներն ավելի հաճախ են խախտում ճանապարհատրանսպորտային կանոնները, ինչի արդյունքում էլ վթարների թվի նվազում չի նկատվում։ Չնայած ավելին պետք չէ պահանջել մի կառույցից, որը չի կարողանում կարգավորել նույնիսկ ամենատարրական հարցերը, օրինակ՝ ազատ պետհամարանիշների առկայության ստուգման հարթակի աշխատանքը։

Մի խոսքով, փաստացի, մեր իրավապահ համակարգը իր բուն գործառույթները չի իրականացնում։ Ու հարցական է, թե ընդհանրապես ինչով են զբաղված այդ մարդիկ։ Չնայած մի ուղղություն կա, որտեղ ոստիկանությունը գերազանցում է ինքն իրեն։ Երբ պետք է լինում ընդդիմադիրներին ճնշել կամ բռնություններ կիրառել ընդդիմադիր հավաքների մասնակիցների նկատմամբ, ոստիկաններն իսկույն գործի են անցնում։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Արվում են քայլեր, տեղի են ունենում գործընթացներ, որտեղ դժվար է գտնել Հայաստանի ազգային և պետական շահը». «Փաստ» Ո՞վ կդառնա պատգամավոր. «Փաստ» Սեփական սխալներն ուրիշների վրա բարդելու հերթական «շուստրիություն». «Փաստ» ՀՀԿ խորհրդի անդամ Հայկ Դերզյանի ելույթը Վենեսուելայում անցկացվող երիտասարդական միջազգային համաժողովի ընթացքում Ընթացք կտա՞ «թղթապանակներին», թե՞ կբավարարվի պաշտոնազրկումով. «Փաստ» Գործարարների նկատմամբ քրեական հետապնդումները շարունակվում են. «Փաստ» Արևմուտքի ամոթն ու Բաքվի համաժողովի նրբերանգները. «Փաստ» Ադրբեջանցին ասել է բառացի նույն միտքը, ինչ քիչ առաջ Փաշինյանը ասաց հարցազրույցում․ Հայկ Մամիջանյան Արմավիրում թմրանյութ է հայտնաբերվել (տեսանյութ) Mercedes-Benz մեքենաները կարելի է կառավարել Apple Watch-ի միջոցով Բերբոքն ու Բայրամովը քննարկել են Երևան-Բաքու կարգավորման գործընթացը Ինչ է կատարվել Շիրակի մարզի Դատախազության շենքի մոտ․ հայհոյանքներ, անպարկեշտ վերաբերմունք (տեսանյութ) Երվանդ Քոչարի «Ինքնադիմանկար» ստեղծագործությունը բնօրինակ է. ԿԳՄՍՆ ՌԴ-ն իրեն իրավունք է վերապահում զենք կիրառել այն երկրների օբյեկտների դեմ, որոնք թույլ են տալիս զենք օգտագործել ռուսական օբյեկտների դեմ. Պուտին Ադրբեջանը Հայաստանի հանձնած 4 գյուղում սահմանային ուղեկալներ կկառուցի «2 ամիս հիվանդանոցում էր, արդեն տանն է, տրամադրությունը լավ է». Լուիզա Ներսիսյանը՝ Հրանտ Թոխատյանի առողջական վիճակի մասին Ինչպես չսնանկանալ Սև ուրբաթին. 5 օգտակար խորհուրդ Եվրոպայի ադրբեջանական գազի գամբիտը լավ նորություն է Ռուսաստանի համար. Politico Ասում են, որ ես սպառել եմ ինձ, որ այստեղ եմ միայն փողի համար․ Ռոնալդուն պատասխանել է քննադատներին (տեսանյութ) Իրանի քաղաքացին ավտոցիստեռնով ընկել է Որոտան գետը Հայաստանում բնակվող յուրաքանչյուր 100 մարդուց 37-ը բնակվում է Երևան քաղաքում, 63-ը՝ մարզերում Ամիօ բանկի ավանդատուները կստանան Աբու Դաբի շքեղ ուղևորության հնարավորություն «Արարատ-Արմենիան» գլխավորեց մրցաշարային աղյուսակը ԶՊՄԿ-ն տարածաշրջանի ուշադրության կենտրոնում է Եթե Նեթանյահուն գա Կանադա, կձերբակալվի․ Թրյուդո Էլիտար շենքի շինհրապարակում «Shacman» մակնիշի բետոնախառնիչը կողաշրջվել է, վիրավnր կա․ Shamshyan Նախատեսվում է անցկացնել պահեստազորայինների վարժական հավաքներ․ ի՞նչ է հայտնի Մալթայում կայացել է ftNFT YoCerebrum Awards-ը. հայտնի են հաղթողները Սուսաննա Բունիաթյանը որոնվում է որպես անհետ կորած Նարեկ Զեյնալյանը մանդատը վայր դնելու դիմումը ներկայացրել է ԱԺ նախագահին Մարդկանց Բաքվի բանտում տանջում եք, որ ընտրություններից առաջ գերիների առողջության գնով 2 ձայն պոկեք․ Մամիջանյան Բաքուն «ադրբեջանական Երևան» միջոցառում է անցկացնելու COP29-ի շրջանակներում. Factor.am Ովքե՞ր և ինչքա՞ն հունվարից կվճարեն տրանսպորտից օգտվելիս (ինֆոգրաֆիկա) Մեր կյանքում լավ բաներ էլ կան, բայց դրանք կապված չեն այս իշխանության հետ․ Ավետիք Չալաբյան Հնդկաստանում արևային վահանակների տեղադրումը ռեկորդային է եղել Արդարության և հայրենասիրության ընկալումը պետք է սերմանել հենց դպրոցից․ Մհեր Ավետիսյան Ինչու պետք չէ սպասել Փրկիչ, այլ մեր վաղվա օրը կերտել ամենօրյա հետևողական աշխատանքով․ Ավետիք Չալաբյան Ի հակադրություն այս վարչախմբի պարտվողական օրակարգի` Հայաստանն ունի հստակ այլընտրանք. «Հայաքվե» Քանի՞ կոպեկի արժեք ունի պահանջատեր, քննադատ ու հարցասեր լինելու մասին նախարարի ազատականութենաթաթախ հորդորը ուսանողներին․ Մենուա Սողոմոնյան Բաքվի համաժողովն անցկացվում է այս վարչախմբի ջանքերով․ Մենուա Սողոմոնյան