Ավետիք Չալաբյանի քաղաքական հետապնդումը պետք է դադարեցվի. հասարակական-քաղաքական գործիչները մեկնաբանել են Չալաբյանի գործով ապօրինությունները
Արդեն երկու ամիս է, ինչ անազատության մեջ է գտնվում հասարակական-քաղաքական գործիչ Ավետիք Չալաբյանը: Նրա հանդեպ կիրառվող խտրական վերաբերմունքը և որպես խափանման միջոց կալանքի կիրառումը տարակուսանք է առաջացրել հասարակական տարբեր խմբերում: Ըստ զեկուցումների, Ավետիք Չալաբյանի կալանավորումը միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունների ուշադրության կենտրոնում է` Հայաստանում ժողովրդավարության հետընթացի, շինծու և հանցակազմի բացակայությամբ քրգործերի միջոցով ընդդիմադիր գործիչների խոսքը լռեցնելու համատեքստում:
Հաշվի առնելով Չալաբյանի գործի հանրային նշանակությունն ու պրոցեսի վերաբերյալ հաշվետվողականությունը, «հանրային կարծիքի դատարանի» համար ներկայացնում ենք վերջին մի քանի օրերի հասարակական գործիչների արձագանքը Չալաբյանի գործի վերաբերյալ:
«ՆիկոլնայսօրԱլիեւինզեկուցելունյութունի. ԱվետիքՉալաբյանըկմնակալանքիտակ: Նրաանազատությանմեջմնալումեկպատճառկա՝Արցախում, պաշտպանությանոլորտումշատակտիվէրութշնամուաչքիփշերիցմեկնէր... իսկդատախազները, քննիչները, դատավորներըմիօրփորձելուենարդարանալ, բայցնրանցլսողչիլինի, նրանքլուռմտորելուվայրկյաններենունենալուանարգանքիպատիտակուուշէլինելու.. իսկայնքպ-ականուսխորհրդինախագահիպատմություննուպատնառանձինէ...»,-ասել է ՀՀ ԱԺ պատգամավոր ԳեղամՄանուկյանը:
«2 օրառաջքննչականկոմիտենհայտարարելէր, որԱվետիքՉալաբյանիգործինախնականքննություննավարտվածէ։ԱյսօրդատախազըԱվետիքՉալաբյանիգործինյութերըվերադարձրելէնախաքննությանմարմնինունորմիջնորդություններկայացվելկալանքըերկարացնելու։Նպատակըհնարավորինսերկարկալանքիտակպահելնէ։ (Հիշեցնեմնաև, որհուլիսի 1-իցիրենմեղսագրվողարարքնընդհանրապեսպետքէապաքրեականացվերուԱվետիքըպետքէազատվերկալանքից, բայցափալ-թափալփոփոխությունէինմտցրել, որայդհոդվածըմնա)։Ասելեմ, նորիցկրկնեմ. այսկրկեսինպատակը՝քաղաքականությունմտնելուցհեռուպահելցանկացածնորխաղաղացողի։Սացուցադրականպատիժէբոլորնրանցհամար, ումմտքովկարողէանցնելքաղաքականությունմտնելութեկուզզուտտեսականորենսպառնալՆիկոլիիշխանությանը»,-ասել է «Ռազմինֆո» մասնագիտացված կայքի համակարգող ԿարենՎրթանեսյանը:
«Եսմշտապեսասելեմ՝ՆիկոլՓաշինյանիհիմնականթշնամինմիտքնուկամքնեն: ԱվետիքՉալաբյանըհենցայդմիտքևկամքունեցողմարդկանցիցէ, ուստի՝ՆիկոլՓաշինյանիհիմնականթիրախներիցմեկը: Պետքլինի, երեքվայրկյանումէլկկազմակերպենդատավարություն, պետքլինիՔրեականօրենսգիրքըփոխելԱվետիքՉալաբյանինցմահազատազրկմանդատապարտելուհամար, անելուեն, եթեայդպեսորոշիՆիկոլՓաշինյանը: ԱվետիքՉալաբյանըքաղաքականբանտարկյալէ, ևինձշարունակումէզարմացնելմիջազգայինհանրությանլռությունը, որտեսնելովՀայաստանիանկումը՝դեպիտոտալբռնապետություն, շարունակումենոչմիայնոչինչչանել, այլևծափահարելիրենցդրածոՓաշինյանին»,- ասել է ԱԺ նախկին պատգամավոր, հասարակական-քաղաքական գործիչ ՆաիրաԶոհրաբյանը:
«Իշխանությունները շատ լավ հասկանում են, որ, ամեն դեպքում, պետք է շարժման հնարավոր առաջնորդները կաշկանդված լինեն, մեկուսացված լինեն, իրենց նպատակները չկարողանան իրագործել: Ավետիքի գործը և դեպքը հենց այդ համատեքստում են: Ակնհայտ է, որ նրա նկատմամբ չէր կարող լինել քրեական հետապնդում, բայց հերիք չէ այդ հետապնդումն իրականացրել են, անընդհատ ինչ-որ բաներ են փոխում: Ինչպես գիտեք, այն հոդվածը, որով նրան մեղադրանք էր առաջադրվել և հիմք էր կալանքի տակ պահելու, հուլիսի 1-ից նոր Քրեական օրենսգրքով չպետք է գործեր: Բայց հապճեպ հավաքվել են, օրենք են ընդունել, որպեսզի շարունակեն Չալաբյանին պահել կալանքի տակ»,- ասել է ՀՀ Ազգային ժողովի նախկին պատգամավոր ԶարուհիՓոստանջյանը:
«Ամենեւինպարտադիրչէր, որնախաքննությանընթացքումՉալաբյանինկատմամբխափանմանմիջոցկիրառվերկալանքը: ԱվետիքՉալաբյանըկարողէրլինելազատությանմեջ, էլիիրականացվերնախաքննություն, կիրառվերայլռեժիմ: Ասենք, ստորագրությունչբացակայելումասին, որովհետեւնաիրվարքագծովերբեքառիթչիտվելորեւէիրավապահմարմնի, այդթվում՝քննիչին՝մտածելու, որազատությանմեջգտնվելովկարողէխոչընդոտելնախաքննությանընթացքին, ազդելնախաքննությամբանցնողմյուսսուբյեկտներիվարքիվրաեւայլն: Այդպիսիբանչիեղել, այդպիսիապացույցգոյությունչունի, որնրաազատությանմեջլինելըռիսկայինէքննությանհամար»,-ասել է ՍԴ աշխատակազմի նախկին ղեկավար, դեսպան, քաղաքական գործիչ ԷդգարՂազարյանը:
«ԻնձհամարՀայաստանիքաղաքականությանամբողջնորագույնշրջանիմեջամենամեծգաղտնիքնէ. ինչո՞ւենԱվետիքՉալաբյանինպահումկալանքիտակ: Այդհարցնինձէլէհետաքրքրում, որովհետևեսշատդեպքերումորևիցետրամաբանությունչեմտեսնում։Եսկարողեմենթադրել, որինչ-որմեկըանձնականխնդիրներունի, կարողեմենթադրելտարբերբաներ, բայցայդամենինչըչիմտնումայնտրամաբանությանմեջ, որտեղիէունենումայժմՀայաստանում»,-ասել է քաղտեխնոլոգԿարենՔոչարյանը:
Ավելի վաղ ՀՀ Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան ԱրմանԹաթոյանը հայտարարել էր, որ Ավետիք Չալաբյանը պետք է անհապաղ ազատ արձակվի: «ԱվետիքՉալաբյանինկատմամբքրեականհետապնդումըևկալանավորումըտեղիենունեցելակնհայտսադրողձայնագրությանհիմանվրա, որիապացուցողականնշանակությունըևթույլատրելիությունըխիստկասկածներիտեղիքենտալիս: Ընդորում, նաերկուամսովկալանավորվելէՔրեականօրենսգրքիայնպիսիհոդվածովնախատեսվածարարքիհամար, որը 2022թ. հուլիսի 1-իցուժիմեջմտնողՔրեականօրենսգրքովայլևսպատժելիչիլինելու: Հետևաբար, ԱվետիքՉալաբյանըպետքէանհապաղազատարձակվի»,-նշել էր նա։
Իրավապաշտպան ԱվետիքԻշխանյանն էլ ասել էր, որ Չալաբյանի գործն իրեն հիշեցնում է 1937թ.-ը: «Այդանձըհատուկձայնագրելէրխոսակցությունըեւվստահէր, որիշխանություններիհրահանգովքրեականգործէհարուցվելՉալաբյանիդեմ։Նաառանձնազրույցըձայնագրելուի՞նչիրավունքունի։Մատնությունըխրախուսվումէիշխանություններիկողմից: ՀիշեքընդդիմադիրպատգամավորԱրմենՉարչյանիդեպքը»,-ասել էր Ավետիք Իշխանյանը:
ՀՀ ՄԻՊ գրասենյակը` ՔրիստիննեԳրիգորյանի գլխավորությամբ ևս, համապատասխան գրությամբ պարզաբանումներ է պահանջել Դատախազությունից Ավետիք Չալաբյանի գործի վերաբերյալ: Ավետիք Չալաբյանի դեպքին անդրադարձել էր նաև «Առավոտ» օրաթերթի գլխավոր խմբագիր ԱրամԱբրահամյանը` «Հետո եկան իմ հետեւից…» հոդվածով:
Հիշեցնենք, որ նրան մեղսագրվում է հուլիսի 1-ից ուժի մեջ մտած ՀՀ քրեական օրենսգրքի 236-ի 2-րդ մասով նախատեսված արարքը (հավաքներին մասնակցելու համար նյութապես շահագրգռել): «Ես կալանավորվել եմ շինծու քրեական գործով, որում բացակայում է որևէ իրական հանցակազմ և որի միակ իրական նպատակն ինձ և ընկերներիս վրա անթաքույց քաղաքական ճնշում գործադրելն է: Բոլոր ինձ ճանաչողները հրաշալի գիտեն, որ ես չեմ կատարել որևէ ապօրինի արարք կամ նույնիսկ գործողություն, որը կարող էր հակասել մեր արժեհամակարգին: Որևէ քաղաքական ճնշում, ակնհայտ մեքենայությունների վրա հիմված որևէ քրեական գործ չեն կարող շեղել ինձ մեր երկրի ու պետականության համար մղվող պայքարից»,-կալանավայրից իր հայտարարությունում նշել էր Ավետիք Չալաբյանը:
Նրա խափանման միջոցի փոփոխության համար երաշխավորագրեր են ներկայացրել ՀՀ ԱԺ 5 պատգամավորներ, «Արար» հիմնադրամն ու ՀՀ նախկին փոխվարչապետ Վաչե Գաբրիելյանը: Ավետիք Չալաբյանին ազատ արձակելու կոչերով հանդես են եկել 5000-ից ավելի քաղաքացիներ, հասարակական գործիչներ, գիտնականներ, Արցախի նախագահը, Արցախի ԱԺ նախագահը, պատգամավորները, Արցախի թեմի հոգևոր առաջնորդը, այլ անձինք: