Քաղաքական հետապնդումների հենարանները
Հայաստանի համար միշտ էլ առաջնային նշանակություն է ունեցել արդարադատության համակարգի կայացումն ու իրավական պետության կայացումը։ Բայց գործնականում ունենք մի այնպիսի իրավիճակ, երբ մեր արդարադատությունը մի շարք ուղղություններով հետընթաց է գրանցում։ ՀՀ գործող իշխանությունները դրսում փորձում են ներկայանալ ժողովրդավարության առաջամարտիկի լուսապսակով, սակայն երկրի ներսում խաթարում են ժողովրդավարական սկզբունքները ու գործում այդ սկզբունքներին հակառակ։ Խոսքը, մասնավորապես, դատական համակարգի մասին է։ Այսօր էլ շարունակվում է Փաշինյանի՝ իշխանության գալուց հետո դատարանների դեմ սկսված արշավը, որի նպատակը դատական համակարգի վերջնական հպատակեցումն է գործադիր իշխանությանը, իսկ եթե ավելի հստակ ասենք՝ մեկ անձին ու նրա քաղաքական շահերին:
Եթե դատական համակարգը՝ որպես իշխանության առանձին թև, պահպաներ իր հակակշիռների համակարգը, ապա իշխանությունները չէին կարողանա իրենց հակաօրինական քայլերն ու որոշումներն առաջ մղել։ Սակայն Նիկոլ Փաշինյանին պետք է, որ արդարադատության համակարգն իր շահերին ծառայի, որպեսզի յուրաքանչյուր դեպքում լուծի իր քաղաքական խնդիրներն ու, առաջին հերթին, իշխանությունը պահելու խնդիրը։ Ուստի իրավապահ համակարգի հպատակեցմանը զուգահեռ ներդրվեց ընտրովի արդարադատության իրականացումը։ Այդպիսով իշխանությունները իրավապահ համակարգը դարձրեցին քաղաքական գործիք, որի կիրառման միջոցով փորձում են լռեցնել ընդդիմադիրներին, ճնշել բողոքի դրսևորումները և տեղ չթողնել այլակարծության համար։ Դրանով է պայմանավորված, որ իշխանություններին ոչ հաճո գործիչները իսկույն դառնում են իրավական հետապնդումների թիրախ։ Ու, որպես կանոն, կազմվում են այնպիսի անհեթեթ ու արհեստականորեն կարված գործեր, որոնց հեռանկարն ի սկզբանե կասկածի տակ է։
Ու արդեն ավանդույթ է դարձել, որ այդպիսի գործերը հետագայում քանդվում են ու կարճվում՝ բավարար հիմնավորում և ապացույցներ չունենալու պատճառով։ Բայց մինչ այդ երկար դատական գործընթացի ժամանակ հաջողվում է անազատության մեջ պահել իշխանությունների համար անհաճո անձանց։ Խոսքը կալանքի մասին է, որը Նիկոլ Փաշինյանը դարձրել է պատժի միջոց: Ներպետական և միջազգային պրակտիկան վկայում է, որ կալանքը որպես խափանման միջոց կիրառվում է ծայրահեղ դեպքերում, սակայն Հայաստանում այն դարձել է անհրաժեշտ ընթացակարգ։ Դրա համար էլ կալանքի միջնորդությունները գլխավորապես բավարարվում են։ Եթե նույնիսկ դատական գործընթացը տեղի է ունենում այնպիսի փնթի գործով, որի հեռանկարն ի սկզբանե պարզ է, միևնույնն է, դրան պետք է հետևի կալանքի որոշումը։ Ու այդ գործի մինչև վերջնական ջարդվելը քննությունն արհեստականորեն երկարացվում է, որպեսզի մեղադրվող անձը, ինչքան հնարավոր է, երկար ժամանակ գտնվի կալանքի տակ, որպեսզի գոնե այդքանով Նիկոլ Փաշինյանի «սիրտը հովանա»։
Բնական է, որ բացահայտ ձևով արդարադատության ոտնահարումը և օրենքի կամայական կիրառումը չեն կարող դիմադրություն և վրդովմունք չառաջացնել իրավապահ համակարգում։ Եվ իրավապահ համակարգի բազմաթիվ ներկայացուցիչներ ուղղակի հրաժարվում են իշխանությունների քմահաճույքները կատարելուց, ինչի մասին քանիցս նշել են լրատվամիջոցները: Սա, իհարկե, դատական համակարգի և, ընդհանրապես, իրավապահ համակարգի համար շատ լավ է, նշանակում է՝ դեռ ամեն ինչ կորած չէ: Բայց օրվա իշխանությունները սկսել են հենվել հատուկենտ դատավորների, դատախազների, քննիչների ու փոքրաթիվ ոստիկանների վրա, որոնք տարբեր պատճառներով պատրաստ են իրենց բուն պարտականությունները, օրենքը մի կողմ դնել և ծառայություններ մատուցել իշխող վերնախավին։ Պատահական չէ, որ, ի մասնավորի, քաղաքական ենթատեքստ ունեցող գործերը, որպես կանոն, մակագրվում են նույն դատավորներին։ Իսկ բողոքի ակցիաների ժամանակ ընդդիմադիրներին ճնշելու գործում առաջին պլան են մղվում հիմնականում բերետավորները, որոնց Նիկոլ Փաշինյանը պարգևատրումների ու հավելավճարների միջոցով օգտագործում է իր քաղաքական նպատակների համար։
Այսինքն, ինչպես առիթ ունեցել ենք նշելու, նույնիսկ իրավապահ համակարգում է Փաշինյանը հաջողացնում իր հարցերը լուծել փոքրամասնության միջոցով: Արդյունքում, քանի որ իշխանությունները գլխավորապես կենտրոնացել են քաղաքական հետապնդումների ասպեկտի ուղղությամբ, ապա իրական հանցավորության դեմ պայքարը երկրորդական պլան է մղվել, և իրավապահ համակարգը շեղվել է իր բուն գործառույթներից։ Չկա հանցավորությունը նախականխելու հատուկ ռազմավարություն, դրա համար էլ հանցագործությունների թիվն աճում է։ Ու հաճախակիացել են հատկապես ծանր հանցագործությունները։ Այս հարցում ևս իրոք մտածելու տեղ կա։
ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ
Экономим вместе. IDBank и Idram 
АНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы» 
Технологический саммит Silicon Mountains пройдет при поддержке Ucom
Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего»
Эвокабанк стал первым банком, присоединившимся к открытой QR-инфраструктуре Idram 
АНО «Евразия» стала первой международной командой на чемпионате по колке дров в Беларуси 
На месте ресторана «Кактус» Нарек Налбандян открыл супермаркет: «Паст»
Религиозная секта баталхаджинцев бросила вызов России 
Ближневосточная Академия классической музыки совместно с Фондом «Музыка во имя будущего» представляют уникальную возможность для образовательных путешествий
Стипендиат Фонда «Музыка во имя будущего» Эдуард Даян -лауреат первой премии Международного конкурса имени Арама Хачатуряна
«Евгений Онегин» для армянских студентов: незабываемый вечер с АНО «Евразия»" 
«Узнай Евразию. Кыргызстан»: Новая программа от АНО «Евразия». 
«Не забудем, не простим!» Российские летчики почтили память боевых товарищей в Армении
Почему Никол Пашинян не заинтересован в освобождении пленных и насильственно похищенных людей? «Паст»
В Ереване при поддержке ВТБ (Армения) пройдут концерты пианиста Дениса Мацуева 
Ucom и Sunchild установили очередную солнечную электростанцию в Арени 
4,401,021 драм фонду Дети Армении. Бенефициар ноября — «Armenia Tree Project» 
Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст»
Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст»
Цифровая трансформация как путь к будущему банковских услуг
Компания Ucom — платиновый партнер Армянского форума управления Интернетом (ArmIGF)
«Русский след в Гюмри»: культурно-образовательная экскурсия от АНО «Евразия» 
Непревзойденный цинизм: «Паст»
Впечатляющее выступление молодой армянской виолончелистки в Национальном оперном театре Китая: «Паст»
Юнибанк предлагает упрощенное бизнес кредитование без финансового анализа предприятий 
Нам не нужно искать политическую «крышу»: Директор «Спайки» прокомментировал распространяемые слухи: «Паст»
В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари Акопян 
Сотрудники Ucom приняли участие в работе по восстановлению леса в Вайоц Дзоре 
Fast Shift присоединился к открытой QR-инфраструктуре Idram
«Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проект 
АНО «Евразия» организовала вечер, посвященный творчеству Лермонтова 
Вклад в науку: Ереванский филиал РЭУ отметил выпуск 10-го, юбилейного номера сборника «проблемы социально-экономического развития: поиски перспективы, решения»
Общественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности
Новый и современный: филиал «Арабкир» IDBank возобновил свою работу 
Компания Ucom запустила сеть 5G в первых девяти городах
Научитесь экономить. Международный день сбережений с Idram Junior
Настала очередь приграничных сел: кто присоединится к инициативе? «Паст»
Грузинская мечта и армянские галлюцинации 
Юрий Навоян: грузинская мечта воплощается в жизнь
«Евразия» и музей дружбы армянского и русского народов отметили 110-летие Амо Сагияна 
