Сегодня: 16 Ноябрь 2024г., 00:00
1USD = 486AMD
1EUR = 510.5AMD
1RUB = 7.9AMD

Ո՞ւր են տանում Հայաստանը օրվա իշխանությունները

Ակնհայտ է, որ Հայաստանը զարգացման առավել նպաստավոր պայմաններ կարող է ձեռք բերել տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման պարագայում։ Բայց այդ խաղաղությունը կարող է վերածվել կործանման սկզբի, եթե հայկական կողմը փորձի հասնել դրան, ինչպես ասում են, «ցանկացած գնով»։ Այդ դեպքում նույնիսկ կարող ենք կորցնել մեր պետականությունը։ Ինչպես ասում են՝ խաղաղությունը չեն մուրում, այլ նվաճում են։ Իսկ ներկայում այնպիսի իրավիճակում ենք, որ կարծես հենց խաղաղություն ենք մուրում։ Այսինքն, մենք չէ, օրվա իշխանությունները: Փաշինյանը փորձում է, ինչ գնով էլ լինի, հասնել «խաղաղության դարաշրջանի» բացմանը։ Խաղաղության ձգտում է ցանկացած բանական մարդ:

Սակայն հարցն այն է, թե ինչի գնով: Փաստը մնում է փաստ, որ ինչքան շատ է Նիկոլ Փաշինյանը զիջում հակառակորդին, վերջինս ավելի շատ է պահանջում։ Անընդմեջ խոսվում է, թե շատ շուտով խաղաղության պայմանագիրը կնքվելու է, բայց, որպես կանոն, միշտ Ադրբեջանը նոր պահանջներ է առաջ քաշում ու խոչընդոտում բանակցային գործընթացը։ Թուրքիան ևս հայկական կողմի հետ խոսում է նախապայմանների տեսքով, իսկ Անկարայի՝ Հայաստանին ուղղված առաջին նախապայմանը Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների կարգավորումն է։ Այսպիսի գործընթացի միջոցով Թուրքիան ու Ադրբեջանը պայմաններ են ստեղծում նոր ռազմական ագրեսիայի համար։ Պատահական չէ, որ հերթական զորավարժության ընթացքում թուրքական և ադրբեջանական զինված ուժերի ներկայացուցիչների կողմից խաղարկվեցին հակառակորդի տարածք ներթափանցելու սցենարներ։

Փաստացի թուրք-ադրբեջանական տանդեմը շարժվում է Հայաստանը կազմաքանդելու ճանապարհով։ Անկարան ու Բաքուն կարող են կանգնել միայն մի դեպքում, երբ որ լուրջ դիմադրության հանդիպեն։ Չենք ասում, որ Հայաստանը չպետք է իր հարաբերությունները կարգավորի երկու հարևանների՝ Թուրքիայի ու Ադրբեջանի հետ, բայց այն չպետք է լինի նվաստացման գնով։ Իսկ Փաշինյանն այնպիսի քաղաքականություն է վարում, որը մեր երկիրը տանում է դեպի միայն թուրքացման կամ, այլ կերպ ասած, Թուրքիային ենթակա լինելու ճանապարհով։ Արդյոք պատահակա՞ն էր, որ իր վերջին հարցազրույցում նա նշեց, թե Հայաստանը նոր գործընկերներ է փնտրում, քանի որ Մոսկվան ձախողել է իրագործել դաշնակցային պարտավորությունները։ Փաշինյանի այս պնդումն ավելի խոր վերլուծելու դեպքում կարող ենք տեսնել, որ խոսքը արևմտյան երկրների մասին չէ, քանի որ Հայաստանը նրանց հետ միշտ էլ գործընկերային հարաբերություններ է ունեցել։

Եվ նոր գործընկեր կարող են դառնալ միայն Թուրքիան ու Ադրբեջանը, որոնց հետ Հայաստանը միշտ էլ թշնամական հարաբերություններ է ունեցել։ Դրա համար էլ, պատասխանելով Ռուսաստանի հետ Հայաստանի պատմական հարաբերությունների վերաբերյալ հարցին, Փաշինյանը հորդորել է դրա փոխարեն կենտրոնանալ «թյուրքական հարևանների՝ Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ Հայաստանի շատ ավելի երկար պատմության վրա»։ Հետաքրքիր է, որ Փաշինյանը չի նշում Իրանի հետ փոխգործակցության խորացման մասին, որի հետ մեր հարաբերությունները հազարամյակների պատմություն ունեն, և այս հարցում կոնկրետ ավանդույթներ կան ձևավորված։

Հաշվի առնենք նաև այն հանգամանքը, որ բազմաթիվ հարցերում Հայաստանի ու Իրանի շահերը համընկնում են։ Բայց ինչպե՞ս կարող էր Փաշինյանն այս մասին հայտարարել, երբ որ Թուրքիան ու Իրանը տարածաշրջանային մրցակիցներ են։ Արևմուտքն էլ մեր տարածաշրջանում առաջ է մղում Անկարային։ Հայաստանը Թուրքիայի կցորդ դարձնելու հեռանկարը Արևմուտքին ամենաձեռնտու տարբերակն է, քանի որ արևմտյան ուժերը գործնական առումով ներկա չեն մեր տարածաշրջանում ու իրենց ներկայությունը կարող են ապահովել ՆԱՏՕ-ի դաշնակից Թուրքիայի միջոցով։ Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ապա պետք է նկատի ունենալ, որ այդ երկիրը կոնկրետ ներկայություն ունի մեր տարածաշրջանում, առավել ևս՝ մեր երկրում։ Ուստի շատ նուրբ հարցի հետ գործ ունենք, և այդ երկրի հետ առճակատման գնալուց առաջ պետք է հաշվի առնել նաև դրա վտանգավորության աստիճանը։

Եթե հայռուսական հարաբերությունների վատթարացումն անցնի թույլատրելի սահմանները, ապա մեր երկիրը կարող է լուրջ խնդիրներ ունենալ։ Տեսել ենք, թե Վրաստանում ինչ տեղի ունեցավ, ու տեսնում ենք, թե Ուկրաինայում ինչ է տեղի ունենում։ Ընդհանրապես, չպետք է հարաբերությունները փչացնել ոչ մի կողմի հետ, ավելին՝ անհրաժեշտ է աշխատել նաև այլ ուղղություններով, օրինակ՝ Չինաստանի ու Հնդկաստանի, բայց պետք է հասկանալ, որ ՀՀ-ն մղելով դեպի Թուրքիա՝ քայլում ենք պետականության ոչնչացման ճանապարհով։ Թուրքիան ու Ադրբեջանն ուղղակի հեռահար մտադրություններ ունեն կլանել Հայաստանը և միավորվել ցամաքային կապով, որը հնարավորություն կտա ստեղծել համընդհանուր համաթյուրքական ինտեգրացիոն դաշտ, որտեղ Հայաստանի համար տեղ չկա։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Экономим вместе. IDBank и Idram АНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы» Технологический саммит Silicon Mountains пройдет при поддержке Ucom Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего» Эвокабанк стал первым банком, присоединившимся к открытой QR-инфраструктуре Idram АНО «Евразия» стала первой международной командой на чемпионате по колке дров в Беларуси На месте ресторана «Кактус» Нарек Налбандян открыл супермаркет: «Паст» Религиозная секта баталхаджинцев бросила вызов России Ближневосточная Академия классической музыки совместно с Фондом «Музыка во имя будущего» представляют уникальную возможность для образовательных путешествий Стипендиат Фонда «Музыка во имя будущего» Эдуард Даян -лауреат первой премии Международного конкурса имени Арама Хачатуряна «Евгений Онегин» для армянских студентов: незабываемый вечер с АНО «Евразия»" «Узнай Евразию. Кыргызстан»: Новая программа от АНО «Евразия». «Не забудем, не простим!» Российские летчики почтили память боевых товарищей в Армении Почему Никол Пашинян не заинтересован в освобождении пленных и насильственно похищенных людей? «Паст» В Ереване при поддержке ВТБ (Армения) пройдут концерты пианиста Дениса Мацуева Ucom и Sunchild установили очередную солнечную электростанцию в Арени 4,401,021 драм фонду Дети Армении. Бенефициар ноября — «Armenia Tree Project» Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст» Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст» Цифровая трансформация как путь к будущему банковских услуг Компания Ucom — платиновый партнер Армянского форума управления Интернетом (ArmIGF) «Русский след в Гюмри»: культурно-образовательная экскурсия от АНО «Евразия» Непревзойденный цинизм: «Паст» Впечатляющее выступление молодой армянской виолончелистки в Национальном оперном театре Китая: «Паст» Юнибанк предлагает упрощенное бизнес кредитование без финансового анализа предприятий Нам не нужно искать политическую «крышу»: Директор «Спайки» прокомментировал распространяемые слухи: «Паст» В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари Акопян Сотрудники Ucom приняли участие в работе по восстановлению леса в Вайоц Дзоре Fast Shift присоединился к открытой QR-инфраструктуре Idram «Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проект АНО «Евразия» организовала вечер, посвященный творчеству Лермонтова Вклад в науку: Ереванский филиал РЭУ отметил выпуск 10-го, юбилейного номера сборника «проблемы социально-экономического развития: поиски перспективы, решения» Общественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности Новый и современный: филиал «Арабкир» IDBank возобновил свою работу Компания Ucom запустила сеть 5G в первых девяти городах Научитесь экономить. Международный день сбережений с Idram Junior Настала очередь приграничных сел: кто присоединится к инициативе? «Паст» Грузинская мечта и армянские галлюцинации Юрий Навоян: грузинская мечта воплощается в жизнь «Евразия» и музей дружбы армянского и русского народов отметили 110-летие Амо Сагияна