Ուշ չէ՞ «քաղաքականությամբ չզբաղվելու» համար․ «Փաստ»
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Քաղաքականությունը հատկապես դրանով զբաղվողների համար պետք է լինի պատասխանատվության քառակուսի, եթե ոչ՝ խորանարդ աստիճան: Ու դրվածքն այդպիսին պետք է լինի հատկապես Հայաստանի նման երկրներում, որտեղ չկան ու դեռ երկար ժամանակ չեն լինի ու չեն ձևավորվի կառավարման կայուն մեխանիզմներ, միմյանց հակակշռող պետական իշխանության ինստիտուտներ, հանրային մեծ խմբերի շահերը կազմակերպված ներկայացնող միավորումներ (արհմիություններ կամ՝ ինչպես կանվանեք): Մինչդեռ, մեր իրականության մեջ քաղաքականությունը, հատկապես դրանով զբաղվողների ու, առավել ևս՝ պետական իշխանության որոշումային լծակների վրա «նստածների» պարագայում խորանարդ աստիճանի, եթե ոչ՝ «n+» աստիճան բարձրացված ԱՆպատասխանատվություն է ու, կներեք խոսակցական արտահայտության համար, բառադիություն է:
Ավերիչ հետևանքները չափազանց ակնհայտ են՝ դա չնկատել տալու համար: Հարցը կամ, ավելի ճիշտ՝ երևույթը, որ առաջարկում ենք միասին դիտարկել, բազմաշերտ է ու նաև՝ բազմերանգ: Նախ՝ եկեք արձանագրենք, որ մեր հասարակության մի զգալի մասը քաղաքականապես, հազար ներողություն, կիսագրագետ է: Սա՝ լավագույն դեպքում: Առանց վիրավորվելու և առավել ևս՝ որևէ մեկին վիրավորելու մղման ենք ասում: Զուտ որպես փաստի կամ իրողության արձանագրում: Ճիշտ է, եթե բանը հասնի անվանական հարցումներ անելուն, ապա կարող է պարզվել, որ այդ շատերի մեջ գրեթե յուրաքանչյուր երկրորդը, եթե ոչ՝ բոլորն անխտիր, իրեն համարում է քաղաքականության, քաղաքագիտության ամենամեծ գիտակ: Ոչինչ, որ մեծ մասը պատկերացում չունի այնպիսի տարրական բաների մասին, ինչպիսին է, օրինակ՝ իշխանությունների բաժանումը (օրենսդիր, գործադիր, դատական), հնարավոր է, չի կարողանում օրենքը տարբերել որոշումից:
Դեռ չենք խոսում այնպիսի «քարեդարյան» ընկալումների մասին, ինչպիսին օրենքի խախտման փաստի նման մեկնաբանությունն է՝ «տո, շատ էլ լավ են անում, բա խի առաջ լա՞վ էր...», երբ դիտարկվող խախտումը կատարվել է մեկնաբանողի համար կուռք ծառայողի կողմից: Եվ բացարձակապես նույն անձնավորության կողմից ծանրածոր հառաչանքը՝ «արա, դե արդարություն չկա, օրենք չկա, ո՛չ առաջ էր մի բան, ո՛չ հիմա է մի բան» տարբերակով, երբ իր երևակայած կուռքի իշխանավորները կամ մի մանր չինովնիկ տրորել է անձամբ իր ոտքը: Այսուհանդերձ, չշեղվենք: Ավելի քան 5 տարի առաջ մեկ էլ պարզվեց, որ Հայաստանի հասարակության մի որոշակի մասը, որն ինքնին մեծամասնություն չէր, բայց որն ակտիվորեն ելավ փողոցներ ու հրապարակներ, «զբաղվում է քաղաքականությամբ»: Այն էլ՝ հրապարակային: Նրանց մեծ մասն այդպես էլ չհասկացավ ու երբեք չի ընդունի, որ իրենց կամ իրենցից շատ-շատերին պարզապես վարպետորեն «ակտիվացրեցին» ու նետեցին փողոցներ և հրապարակներ՝ «հեղափոխություն անելու»:
Բայց նրանք համարեցին, որ` ա) իրենք զբաղվում են քաղաքականությամբ, որպեսզի քաղաքականությունը չզբաղվի իրենցով, բ) հավատացին, որ իրենք ինչ-որ բան են որոշում: Հետո պարզվեց, ոչ թե նրանք զբաղվեցին քաղաքականությամբ, այլ քաղաքականությունը զբաղվեց իրենցով, ու նաև պարզվեց, որ բազմահազարամյա պատմություն ու մշակույթ ունեցող ազգին քթից բռնած «ֆռռացրեցին», ոնց ցանկացան: Ու շարունակում են «ֆռռացնել»: Ու հիմա, երբ այդ ամենի ծանրագույն հետևանքներին բախվում ենք ամենօրյա ռեժիմով, հենց մի «թեմա է բացվում», նրանցից շատերը միանգամից մանթրայի նման վրա են բերում թե՝ «մենք (ես) քաղաքականությամբ չենք (չեմ) զբաղվում...»: Նույնիսկ այնպիսի պարագաներում, երբ իրենց իրականացրած քայլն արդեն իսկ քաղաքական է, օրինակ՝ սոցիալական ակցիան: Հասկանում ենք, որ առանձին դեպքերում «կուսակցականություն» հասկացությունը խառնում են դասական իմաստով «քաղաքականություն» հասկացության հետ:
Բայց խնդիրը նույնիսկ դա չէ: Ի վերջո, զբաղվո՞ւմ ես քաղաքականությամբ, թե չես զբաղվում, հետաքրքրվում ես, թե չես հետաքրքրվում, ամենասովորական պարկեշտությունն ու պատասխանատվության զգացումը պարտադրում են, որ գոնե ուղղես արդեն «զբաղվածիդ» հետևանքները: Առնվազն: Այստեղ հետաքրքրական մեկ այլ հանգամանք կա, որի մասին «Ալֆա նյուզի» «Պարզ ճշմարտություններ» հաղորդաշարում խոսեց քաղաքագիտության դոկտոր Վիկտոր Սողոմոնյանը: Անդրադառնալով «քաղաքականությամբ չզբաղվելու» երևույթին՝ նա մասնավորապես նկատեց, որ այդ մոտեցումը այն ժամանակ է ազնիվ ու հարգանքի արժանի, երբ մարդը գիտակցում է, որ իր կարողությունները չեն ներում դրանով զբաղվել:
«Այլ արատ կա: Երբ մարդիկ, մինչև ուղնուծուծը քաղաքականության մեջ մտած, խնդիրները փչացրած, բազմաթիվ վնասներ բերած, այդ թվում՝ իրենց չհաշվարկելու և նման այլ պատճառներով, հիմա ասում են՝ քաղաքականությամբ չեմ զբաղվում, դա հիշեցնում է այն դեպքը, երբ մարդը ասում է՝ տվեք, ես մեքենան վարեմ, տալիս են, քշում է, մեկին վրաերթի ենթարկում, հետո ասում՝ ես մեքենաների հետ գործ չեմ ուզում ունենալ: Բայց արդեն ուշ է: Արդեն ստիպված ես ինչ-որ մի ձև այդ քաղաքական արդյունքներն ամփոփել, ընդունել, որ քաղաքական գործիչ լինելը նեղ մասնագիտություն է, իսկ քաղաքականությունը մասնագիտական ոլորտ:
Ընդունել այդ պարզ ճշմարտությունը, և այդ ժամանակ գուցե ինչոր բաներ շարվեն իրենց տեղերում»,-ասում է Վիկտոր Սողոմոնյանը: Դժվար է ասել, թե մեր երկրում երբևէ ինչ-որ բաներ կշարվե՞ն իրենց տեղերում, թե՞ ոչ: Բայց մի բան պարզ է. որքան երկարի այս համընդհանուր ապատիկ թմբիրը, այնքան ահագնանալու և մոտենալու է ավելի մեծ աղետների մեջ ընկնելու սպառնալիքը: Որ պահին սկսենք հասկանալ, որ կարող ենք ու պարտավոր ենք փոխել իրավիճակն ու ներկայիս անկման ընթացքը, միգուցե դեռ շանս լինի՝ խուսափել կամ հաղթահարել այդ աղետները:
ԱՐՄԵՆ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Экономим вместе. IDBank и Idram 
АНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы» 
Технологический саммит Silicon Mountains пройдет при поддержке Ucom
Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего»
Эвокабанк стал первым банком, присоединившимся к открытой QR-инфраструктуре Idram 
АНО «Евразия» стала первой международной командой на чемпионате по колке дров в Беларуси 
На месте ресторана «Кактус» Нарек Налбандян открыл супермаркет: «Паст»
Религиозная секта баталхаджинцев бросила вызов России 
Ближневосточная Академия классической музыки совместно с Фондом «Музыка во имя будущего» представляют уникальную возможность для образовательных путешествий
Стипендиат Фонда «Музыка во имя будущего» Эдуард Даян -лауреат первой премии Международного конкурса имени Арама Хачатуряна
«Евгений Онегин» для армянских студентов: незабываемый вечер с АНО «Евразия»" 
«Узнай Евразию. Кыргызстан»: Новая программа от АНО «Евразия». 
«Не забудем, не простим!» Российские летчики почтили память боевых товарищей в Армении
Почему Никол Пашинян не заинтересован в освобождении пленных и насильственно похищенных людей? «Паст»
В Ереване при поддержке ВТБ (Армения) пройдут концерты пианиста Дениса Мацуева 
Ucom и Sunchild установили очередную солнечную электростанцию в Арени 
4,401,021 драм фонду Дети Армении. Бенефициар ноября — «Armenia Tree Project» 
Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст»
Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст»
Цифровая трансформация как путь к будущему банковских услуг
Компания Ucom — платиновый партнер Армянского форума управления Интернетом (ArmIGF)
«Русский след в Гюмри»: культурно-образовательная экскурсия от АНО «Евразия» 
Непревзойденный цинизм: «Паст»
Впечатляющее выступление молодой армянской виолончелистки в Национальном оперном театре Китая: «Паст»
Юнибанк предлагает упрощенное бизнес кредитование без финансового анализа предприятий 
Нам не нужно искать политическую «крышу»: Директор «Спайки» прокомментировал распространяемые слухи: «Паст»
В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари Акопян 
Сотрудники Ucom приняли участие в работе по восстановлению леса в Вайоц Дзоре 
Fast Shift присоединился к открытой QR-инфраструктуре Idram
«Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проект 
АНО «Евразия» организовала вечер, посвященный творчеству Лермонтова 
Вклад в науку: Ереванский филиал РЭУ отметил выпуск 10-го, юбилейного номера сборника «проблемы социально-экономического развития: поиски перспективы, решения»
Общественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности
Новый и современный: филиал «Арабкир» IDBank возобновил свою работу 
Компания Ucom запустила сеть 5G в первых девяти городах
Научитесь экономить. Международный день сбережений с Idram Junior
Настала очередь приграничных сел: кто присоединится к инициативе? «Паст»
Грузинская мечта и армянские галлюцинации 
Юрий Навоян: грузинская мечта воплощается в жизнь
«Евразия» и музей дружбы армянского и русского народов отметили 110-летие Амо Сагияна 
