Сегодня: 08 Сентябрь 2024г., 00:00
1USD = 486AMD
1EUR = 510.5AMD
1RUB = 7.9AMD

Սուպերվարչապետական համակարգի պահպանմանը զուգադրվելու է կախյալ դատական համակարգի ձևավորումը. ի՞նչ հետևանքների կարող է այն հանգեցնել

«Դեռևս 2018 թվականից հանրային քննարկումների առարկա է սուպերվարչապետական կառավարման համակարգի հարցը։ 

Եվ 2018 թվականի մայիսին, երբ Նիկոլ Փաշինյանը նոր էր դարձել վարչապետ, պնդում էր, թե Հայաստանում սուպերվարչապետական համակարգը պետք է գոյություն չունենա, և պետք է լինի նորմալ խորհրդարանական կառավարման համակարգ։ 

Խնդիրն այն է, որ վարչապետին շատ մեծ լիազորություններ են վերապահված, որի արդյունքում տեղի է ունենում իշխանության գերկենտրոնացում, ինչը չի բխում իշխանության ճյուղերի միջև փոխզսպումների և տարանջատման մեխանիզմների գործառնական նշանակությունից, իսկ սա բացասական հետևանքներ կարող է ունենալ երկրում ժողովրդավարության մակարդակի վրա։ 

Ու պատահական չէ, որ քաղաքական դաշտում գործող դերակատարների գերակշիռ մեծամասնությունն այն կարծիքին է, որ Հայաստանի համար սուպերվարչապետական համակարգի գոյությունն անթույլատրելի է։ 

Եվ հաշվի առնելով այս հարցի շուրջ հասարակական և քաղաքական շրջանակների տեսակետները՝ վարչապետ Փաշինյանը ոչ մեկ անգամ հայտարարել է, որ մտադիր է օրենսդրական մակարդակով կրճատել վարչապետի լիազորությունները, իսկ դրան զուգահեռ՝ նախագահի ինստիտուտին որոշակի հավելյալ լիազորություններ տրամադրել, քանի որ նախագահին միայն արարողակարգային գործառույթներ են վերապահված։ 

Սակայն ժամանակի ընթացքում տեսանելի է դառնում, որ Փաշինյանն ամենևին էլ մտադիր չէ կրճատել վարչապետին վերապահված լիազորությունները, այլև ընդհակառակը՝ մի բան էլ ցանկություն ունի ամրացնել իր անձնիշխանությունը։ 

Գաղտնիք չէ, որ իշխանությունները գնում են սահմանդրական փոփոխությունների ճանապարհով, և վարչապետի որոշմամբ սկսվել է սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովի ստեղծման գործընթացը, որը հավանաբար փետրվարին կսկսի իր գործունեությունը։ 

Եվ վերջին օրերին իշխանության ներկայացուցիչների հայտարարություններից արդեն իսկ պարզ է դառնում, թե ինչ փոփոխություններ են նախատեսվում Սահմանադրության մեջ։ Նիկոլ Փաշինյանը Կապանում իր ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց, թե սահմանադրական փոփոխությունների հիմնական նպատակը պետք է լինի դատական համակարգի համապատասխանեցումը ներկայիս իրողություններին։ 

Իսկ ինչ վերաբերում է կիսանախագահական համակարգին անցնելու վերաբերյալ քննարկումներին, ապա վարչապետը նշեց, որ դեմ է այդպիսի կառավարման մոդելին անցնելուն։ Իսկ լրագրողների այն դիտարկմանը, թե նոր կառավարման համակարգով գործող «կոստյումը» (սուպերվարչապետական համակարգ) իրեն սազում է, Փաշինյանը թեման այլ ուղղությամբ տարավ՝ պատասխանելով, թե իր գրպաններում միլիարդներ չկան, բայց այդպես էլ չանդրադարձավ այն հարցին, թե վարչապետի գերկենտրոնացված լիազորությունների կրճատում նախատեսվո՞ւմ է, թե՞ ոչ։ Մի խոսքով, թեման «ջրեց»: 

Եվ այս ֆոնին պատահական չէ, որ օրերս ԱԺ փոխնախագահ Ալեն Սիմոնյանը հայտարարել էր. «Նիկոլ Փաշինյանը առանց Սահմանադրության էլ, փողոցում էլ, ես ասել եմ՝ արդեն սուպերվարչապետ է, իրեն պետք չի էդ լիազորություններով ֆիքսել որպես սուպերվարչապետ»։ 

Այսպիսի հայտարարությունները վկայում են այն մասին, որ իշխանությունները ամենևին էլ մտադիր չեն թուլացնել վարչապետի իշխանական լծակները, դեռ ավելին՝ վարչապետը մի բան էլ նպատակ ունի ավելի ամրապնդել իր դիրքերը իշխանության մյուս ճյուղերի հաշվին։ 

Սահմանադրական փոփոխությունների միջոցով դատական համակարգում նախատեսվող բարեփոխումները նախանշում են ազատվել այսօր գործող Սահմանադրական դատարանից, իսկ դատական այս գլխավոր մարմնի կազմալուծումը կատարվում է նրա համար, որ նոր ստեղծվելիք դատական բարձրագույն մարմինը հայտնվի իշխանություններից կախյալ վիճակում։ 

Իսկ անկախությունից զուրկ դատական համակարգի ստեղծումը ենթադրում է իշխանության բևեռացում իշխող ուժի ձեռքերում, որում կենտրոնական դիրք է զբաղեցնում գերլիազորություններով օժտված վարչապետը։ 

Ըստ էության, մոտակա հեռանկարում սպասվում է իշխանության ճյուղերի դեֆորմացիա, իսկ դա ոչ միայն չի բխում ժողովրդավարական համակարգի տրամաբանությունից, այլև ծանր դրության մեջ է դնելու նաև իշխանություններին, քանի որ փոխզսպումների բացակայության պայմաններում հնարավոր քաղաքական և տնտեսական վայրիվերումների ողջ պատասխանատվությունն ընկնելու է իշխանության ուսերին»:

Արմեն Սիմոնյան

Важные процессы вокруг Диаспоры: генерал-майор Аршак Карапетян раскрывает скобки Благодаря компании Ucom и общественной организации SunChild солнечная энергия будет доступна в приграничных районах Сюника. «Паст». К какому выводу придут власти Армении? «Паст». Этническая чистка в Арцахе, после признания Пашиняня и уступок Запада Представители Армении принимают участие на форуме «Лидеры Евразии» в Подмосковье Не может быть Армении без Диаспоры, и Диаспоры без Армении։ Аршак Карапетян «Нет Диаспоры без Армении, нет Армении без Диаспоры»։ Лидер движения «Всеармянский фронт» Аршак Карапетян на научной конференции, посвященной роли Диаспоры Платформа Традиционных ценностей: к новому проекту «Евразии» присоединилась Кыргызская Республика Несомненно, коренной народ Арцаха вернется на свои исторические территории, которые сохраняют великое наследие не только армянской, но и мировой христианской культуры: Аршак Карапетян Какова единственная формула счастья армянского народа? Арман Варданян (видео) Власти Армении потеряли связь с реальностью, способность управлять страной: Аршак Карапетян Учителя из 8 стран провели первый Евразийский педагогический совет Что должны понять дипломаты, военные и представители правоохранительных органов? «Паст» Расширяющиеся «территории» платформы БРИКС: «Паст» Почему именно крупные налогоплательщики становятся мишенью? «Паст» Власти «верны» самим себе и продолжают свой путь к углублению атмосферы ненависти։ «Паст» Армения является буфером для Азербайджана: Карапетян Армения и БРИКС: На что была направлена инициатива Мгера Аветисяна?. Past.am Будет создана новая инициатива. Превратится ли она в политическую единицу? «Паст» Почему армянские врачи посетили Москву? «Паст» Экстренно: «Утечка информации – 2»: Американцы и турки уже осуществили переворот в Армении и включили таймер обратного отсчета ВТБ (Армения) выступил спонсором книжного фестиваля «Newmag Back To School» Представители партии «Всеармянский фронт» посетили общину Варденис, чтобы в преддверии нового учебного года раздать школьникам сумки, канцелярские принадлежности Армения стоит на грани войны, но наша армия сокращается: Карапетян Вопросов о лихорадке «Западного Нила» больше, чем ответов. Kакую роль играют американские биолаборатории? «Паст» Проект «Здоровая Евразия»: врачи из 9 стран расскажут жителям континента, как сохранить здоровье Во имя возвращения армянских пленных, удерживаемых в Азербайджане, нужно сделать все возможное и невозможное, нужно приложить все усилия для их возвращения: Аршак Карапетян Какой доход получил оператор, обслуживающий около 32 процентов абонентов рынка фиксированного интернета? «Паст» Партия Аршака Карапетяна получила государственную регистрацию: «Паст» Junius — игра на финансовую грамотность в приложении Idram Junior Пропагандистская шизофрения набирает опасные обороты. «Паст» Процветание нашей страны зависит от каждого из нас: Аршак Карапетян Возглавляемая генерал-майором Аршаком Карапетяном партия «Всеармянский фронт» получила государственную регистрацию Существование и процветание нашей страны зависит от каждого из нас: поздравляю вас с 34-й годовщиной принятия Декларации о независимости Армении: Аршак Карапетян «Армения должна понять, как построить свою безопасность», - Карапетян Официальный Ереван давно ищет виновных для оправдания своих ошибок: изначально виновными сделали военных, затем многие армейские руководители оказались за решеткой: Аршак Карапетян Чтобы реформировать армию, необходимо сменить главу страны: Карапетян О чем говорит нахождение банков в числе лидеров в списке налогоплательщиков? «Паст» Кто на самом деле является владельцем «Спайки»? «Паст» Важно, что отношения между Ираном и Арменией дружественные и конструктивные: Канани