«Հրապարակ». Ո՞ւմ կփոխանցվեն «Առնիկայի» հավաքագրած տվյալները
Դեկտեմբերի 8-ին «Էկոլուր» ՀԿ-ի կայքում տեղադրվեց մի լուր, որով «աչքալուսանք» էր տրվում, որ չեխական «Առնիկա» հասարակական կազմակերպության փորձագետները գալիս են Հայաստան՝ ներկայացնելու արդյունաբերական տարածքների քիմիական աղտոտվածության հետազոտության արդյունքները։ Նույն օրը հայկական մամուլն անդրադարձավ այս լուրին եւ մի շարք հռետորական հարցեր հնչեցրեց։
Հրապարակումից հայտնի է դառնում, որ դեկտեմբերի 14-ին նախատեսված համաժողովի ընթացքում չեխական կազմակերպության ղեկավարը կներկայացնի «Հայաստանի չորս հանքարդյունաբերական համայնքներում ծանր մետաղների բաշխման կենսամոնիթորինգ եւ քարտեզագրում» հաշվետվությունը։ Պարզվում է, որ անցած երկու տարիների ընթացքում Հայաստանում հավաքագրվել են տվյալներ, եւ քարտեզագրվել են խնդիրներ ու տարածքներ։ Որքան էլ արդիական չլինի բնապահպանական թեման, այսօր Հայաստանի համար կենսական խնդիր է անվտանգությունը, եւ առաջին հարցը, որ պետք է տալ՝ ո՞վ է օտարերկրյա կազմակերպությանը թույլ տվել ուսումնասիրություններ անել Հայաստանի արդյունաբերական տարածքներում եւ սահմանամերձ մարզում, այդ կազմակերպությունն ի՞նչ ռեսուրսներով է (մասնագիտական, ֆինանսական) կատարում իր աշխատանքները, ինչո՞ւ հենց Հայաստանում, եւ արդյոք վստա՞հ ենք այդ կազմակերպության մասնագիտական կարողությունների հարցում։
Նշված հրապարակումից պարզ է դառնում, որ այդ կազմակերպությունը` ARNIKA-ն, գրանցված Չեխիայում, իր ավելի քան 20 տարվա պատմության ընթացքում գործունեություն է ծավալել մի քանի երկրում՝ Չեխիա, Վրաստան, Ղազախստան, Ուկրաինա, Հայաստան․․․ Ինչպես նկատեցիք, մեր տարածաշրջանում այս կազմակերպությունը չի աշխատել՝ «արդյունաբերական աղտոտում» չի փնտրել ո՛չ Թուրքիայում եւ ո՛չ էլ Ադրբեջանում, որոնք թերեւս բնապահպանական ամենաշատ ու ամենասուր խնդիրներ ունեցող երկրներն են, սակայն պարբերաբար Հայաստանին մեղադրում են սահմանային գետերն աղտոտելու մեջ եւ պահանջում են փակել մեր արդյունաբերության ու էներգետիկ համակարգի խոշորագույն ձեռնարկությունները՝ ԱԷԿ-ը, Զանգեզուրի եւ Ագարակի պղնձամոլիբդենային կոմբինատները, Կապանի լեռնահարստացման կոմբինատը։ Ի դեպ, այդ երկրների համատեղ գործունեության արդյունքում կասեցվեց Երասխում մետաղաձուլական գործարանի կառուցումը՝ դարձյալ իբր բնապահպանական մտահոգություններից ելնելով։
ARNIKA-ն Հայաստանում համագործակցում է «Համայնքային համախմբման եւ աջակցության կենտրոն» եւ «ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ-ների հետ։ Վերջինիս նախագահ Ինգա Զարաֆյանը եւ նրա գործընկերները վերջերս ծավալուն հարցազրույց էին տվել ադրբեջանական «baku» հեռուստաընկերությանը եւ «մերկացրել» հայկական ընկերություններից մեկին՝ այն պնդմամբ, թե հանքը վտանգում է տարածաշրջանի էկոհամակարգը եւ բնապահպանական ու առողջապահական ռիսկեր է ստեղծում։ Հենց այն նույն օրերին, երբ Արցախից տեղահանվում էին մեր հայրենակիցները, նույն ՀԿ-ն` իր ադրբեջանցի գործընկերների հետ միացավ Վերակառուցման եւ զարգացման եվրոպական բանկին ուղղված նամակին, որում կոչ էր արվում վերանայել հանքարդյունաբերության ոլորտում 2024-28 թվականների ներդրումային ռազմավարությունը։ Այսինքն՝ ֆինանսական միջազգային կազմակերպությունից պահանջել են ներդրումներ չանել Հայաստանում ու այն էլ հանքարդյունաբերության ոլորտում, որը, ուզենք թե չուզենք, մեր տնտեսության գլխավոր հատվածն է, մեծ հարկատու եւ երկրի արտահանման ծավալի կեսն իր վրա է կրում։ Ըստ էության, թիրախավորվում է մեր երկիր արտարժույթ բերող հիմնական աղբյուրը։
Հիմա հերթական հարցերն են ծագում՝ ինչո՞ւ է Ադրբեջանին զենք մատակարարող երկրներից մեկում գրանցված կազմակերպությունը գումարներ ծախսում Հայաստանում, ինչո՞ւ այս կազմակերպությունը ծրագրեր չի իրականացնում Ադրբեջանում, իրականում ի՞նչ նպատակներ է հետապնդում այս կազմակերպությունը, եւ ո՞վ կարող է երաշխիք տալ, որ հավաքագրված տվյալները չեն փոխանցվի թշնամի պետության հետախուզական ծառայություններին։ Ի վերջո, ինչո՞ւ են տեղական կազմակերպության գործողությունները հիմնավոր կասկած առաջացնում, որ այն ամեն ինչ անում է, որպեսզի վնաս հասցվի տնտեսությանն ու երկրին։
Հաշվի առնելով նշվածը` մեր իրավապահ համակարգը պետք է ուսումնասիրության առարկա դարձնի դեկտեմբերի 14-ին նախատեսված համաժողովի բոլոր մասնակիցների եւ կողմերի շահագրգռվածությունը։ Վստահ ենք, որ տարիների ընթացքում կուտակված ու հետաքրքիր պատկեր կարող են արձանագրել։ Մտածելու բան ունեն նաեւ մեր համայնքների բնակիչները, որոնց հետ օտարերկրյա կազմակերպության ներկայացուցիչներն իրենց տեղացի պարտնյորների հետ հանդիպումներ են ունեցել։
Արեգ Մարգարյան
Экономим вместе. IDBank и Idram 
АНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы» 
Технологический саммит Silicon Mountains пройдет при поддержке Ucom
Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего»
Эвокабанк стал первым банком, присоединившимся к открытой QR-инфраструктуре Idram 
АНО «Евразия» стала первой международной командой на чемпионате по колке дров в Беларуси 
На месте ресторана «Кактус» Нарек Налбандян открыл супермаркет: «Паст»
Религиозная секта баталхаджинцев бросила вызов России 
Ближневосточная Академия классической музыки совместно с Фондом «Музыка во имя будущего» представляют уникальную возможность для образовательных путешествий
Стипендиат Фонда «Музыка во имя будущего» Эдуард Даян -лауреат первой премии Международного конкурса имени Арама Хачатуряна
«Евгений Онегин» для армянских студентов: незабываемый вечер с АНО «Евразия»" 
«Узнай Евразию. Кыргызстан»: Новая программа от АНО «Евразия». 
«Не забудем, не простим!» Российские летчики почтили память боевых товарищей в Армении
Почему Никол Пашинян не заинтересован в освобождении пленных и насильственно похищенных людей? «Паст»
В Ереване при поддержке ВТБ (Армения) пройдут концерты пианиста Дениса Мацуева 
Ucom и Sunchild установили очередную солнечную электростанцию в Арени 
4,401,021 драм фонду Дети Армении. Бенефициар ноября — «Armenia Tree Project» 
Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст»
Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст»
Цифровая трансформация как путь к будущему банковских услуг
Компания Ucom — платиновый партнер Армянского форума управления Интернетом (ArmIGF)
«Русский след в Гюмри»: культурно-образовательная экскурсия от АНО «Евразия» 
Непревзойденный цинизм: «Паст»
Впечатляющее выступление молодой армянской виолончелистки в Национальном оперном театре Китая: «Паст»
Юнибанк предлагает упрощенное бизнес кредитование без финансового анализа предприятий 
Нам не нужно искать политическую «крышу»: Директор «Спайки» прокомментировал распространяемые слухи: «Паст»
В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари Акопян 
Сотрудники Ucom приняли участие в работе по восстановлению леса в Вайоц Дзоре 
Fast Shift присоединился к открытой QR-инфраструктуре Idram
«Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проект 
АНО «Евразия» организовала вечер, посвященный творчеству Лермонтова 
Вклад в науку: Ереванский филиал РЭУ отметил выпуск 10-го, юбилейного номера сборника «проблемы социально-экономического развития: поиски перспективы, решения»
Общественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности
Новый и современный: филиал «Арабкир» IDBank возобновил свою работу 
Компания Ucom запустила сеть 5G в первых девяти городах
Научитесь экономить. Международный день сбережений с Idram Junior
Настала очередь приграничных сел: кто присоединится к инициативе? «Паст»
Грузинская мечта и армянские галлюцинации 
Юрий Навоян: грузинская мечта воплощается в жизнь
«Евразия» и музей дружбы армянского и русского народов отметили 110-летие Амо Сагияна 
