Հանքարդյունաբերության ոլորտում 10․000 մարդը ստեղծում է 5% ուղղակի և 10% անուղղակի արդյունք
Վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն, 2024թ.-ի սեպտեմբերին Հայաստանում արդյունաբերության ծավալը կազմել է 245.6 մլրդ ՀՀ դրամ, ինչը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ աճել է 4,6%-ով, իսկ նախորդ ամսվա նկատմամբ՝ 1,6%-ով: Բոլոր ոլորտներում աճ է գրանցվել։ Հանքարդյունաբերության ոլորտում՝ անկում՝ 5,6 %-ով է։ «Ոլորտը դինամիկ է, սուպերմարկետ չենք, որ կարողանանք պլանավորել պահանջարկը։ Ոլորտի տատանումները պահանջարկի հետ չեն կապված, այլ կախված են երկրաբանությունից»,- բացատրում է Հանքագործների և մետալուրգների միության նախագահ Վարդան Ջհանյանը։
Հայաստանում այս պահին գործող ութ հանք կա․ Զանգեզուրի Պղնձամոլիբդենային կոմբինատը, Ագարակի գործարանը, Քաջարանի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը, Լիճքվազը, Կապանը, Թեղուտը, Մեղրաձորը, Ախթալան եւ Վարդենիսը։ Արցախում՝ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ է Կաշենի հանքավայրը։ Առաջիկայում գուցե շահագործվի Ամուլսարը։ Որևէ առումով Հայաստանը խոշոր հանքարդյունաբերական երկիր չէ՝ ասում է Հանքագործների և մետալուրգների միության նախագահ Վարդան Ջհանյանը՝ նշելով՝ Հայաստանն ապահովում է պղնձի համաշխարհային պահանջարկի ընդամենը 1, իսկ մոլիբդենի 3-4 %-ը ։
Հատկանշական է, որ 1000 խոշոր հարթակների ցանկում առաջատարը հանքագործական ընկերություն է։ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատն առաջատարն է։ Ինն ամսվա կտրվածքով պետբյուջե է վճարել մոտ 83,7 մլրդ դրամի հարկ: Այս ցուցանիշը մոտ 31,3 մլրդ դրամով կամ շուրջ 37 %-ով ավելի է, քան անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում վճարած հարկերը: ԶՊՄԿ-ն ինն ամսում արդեն գերազանցել է ամբողջ 2023 թ. ընթացքում իր կողմից վճարված հարկերի տարեկան ցուցանիշը (70,8 մլրդ դրամ)։ Հավելենք, որ ԶՊՄԿ-ն երեք եռամսյակի կտրվածքով մոտ 34 մլրդ դրամով ավելի հարկ է վճարել, քան երկրորդ հորիզոնականում գտնվող ընկերությունը: Ոլորտում բյուջեի հարկային մուտքերի մասնաբաժինը 5-12 % է կազմում։ 2022-ին հանքարդյունաբերության ոլորտը պետական բյուջե է վճարել 500 մլրդ դրամ։
Օրբելի վերլուծական կենտրոնի փորձագետ Մերի Բոյաջյանը ejc.am-ի հետ զրուցում նկատում է՝ ինն ամսում հազար խոշոր հարկատուների կողմից վճարված հարկերն ավելացել են 4․4 %-ով։ Հարկերի հավաքման աճը հիմնականում պայմանավորված է պղնձի համաշխարհային շուկայում գների բարձրացմամբ։ Սա էլ իր հերթին ավելացրել է հանքարդյունաբերական ընկերությունների եկամուտները, հետևաբար՝ նաև հարկերը։
Ընդհանուր առմամբ տարեկան 34 մլն տոննա հանքանյութ է մշակվում, ԶՊՄԿ-ն-ին բաժին է ընկնում 19 մլն, Թեղուտին՝ 7 մլն, Ագարակին՝ 4․5 մլն տոննա հանքանյութ։ ՀՆԱ-ում ոլորտի մասնաբաժինը մինչև 5 %-ի շրջանակներում է։ Ջհանյանի դիտարկմամբ, ոլորտում 10,000 մարդը ստեղծում է 5% ուղղակի և 10 % անուղղակի արդյունք։
Ոլորտում 10 հազար աշխատատեղն իրականում այն մեծ թիվ չէ։ Բայց Վարդան Ջհանյանը պնդում է՝ թվերի փոքրությունը արդյունավետ աշխատանքով է պայմանավորված։ Քիչ մարդիկ ավելի շատ են ավելացված արժեք ստեղծում։ Հայաստանում սա եզակի ոլորտներից է, որը նաև համայնքներն է զարգացնում։ Մարդկանց, աշխատուժին կապում է բնակավայրերի ու համայնքների հետ։
Ոլորտը հնարավոր է ավելի զարգացնել, եթե դեռևս չաշխատող հանքավայրերն էլ սկսեն ամբողջական ծավալով աշխատել։ Ոլորտում ներուժ կա՝ ասում է Հանքագործների և մետալուրգների միության նախագահը՝ նշելով՝ քիչ է խոսվում այն կարևորության մասին, որ ոլորտը կարող է ունենալ երկրի զարգացման գործում։
Տնտեսական լրագրողների ակումբը Հայաստանի հանքագործների ու մետալուրգների միության հետ Սյունիքում ոլորտին վերաբերող սեմինար էր կազմակերպել լրագրողների համար։ ԶԼՄ ներկայացուցիչները նաև այցելել են Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ։
Навстречу мечте: эксклюзивное предложение фонда «Музыка во имя будущего» для музыкантов и преподавателей 
Генеральный директор компании Ucom Ральф Йрикян принял участие в ежегодном технологическом саммите Silicon Mountains
Экономим вместе. IDBank и Idram 
АНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы» 
Технологический саммит Silicon Mountains пройдет при поддержке Ucom
Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего»
Эвокабанк стал первым банком, присоединившимся к открытой QR-инфраструктуре Idram 
АНО «Евразия» стала первой международной командой на чемпионате по колке дров в Беларуси 
На месте ресторана «Кактус» Нарек Налбандян открыл супермаркет: «Паст»
Религиозная секта баталхаджинцев бросила вызов России 
Ближневосточная Академия классической музыки совместно с Фондом «Музыка во имя будущего» представляют уникальную возможность для образовательных путешествий
Стипендиат Фонда «Музыка во имя будущего» Эдуард Даян -лауреат первой премии Международного конкурса имени Арама Хачатуряна
«Евгений Онегин» для армянских студентов: незабываемый вечер с АНО «Евразия»" 
«Узнай Евразию. Кыргызстан»: Новая программа от АНО «Евразия». 
«Не забудем, не простим!» Российские летчики почтили память боевых товарищей в Армении
Почему Никол Пашинян не заинтересован в освобождении пленных и насильственно похищенных людей? «Паст»
В Ереване при поддержке ВТБ (Армения) пройдут концерты пианиста Дениса Мацуева 
Ucom и Sunchild установили очередную солнечную электростанцию в Арени 
4,401,021 драм фонду Дети Армении. Бенефициар ноября — «Armenia Tree Project» 
Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст»
Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст»
Цифровая трансформация как путь к будущему банковских услуг
Компания Ucom — платиновый партнер Армянского форума управления Интернетом (ArmIGF)
«Русский след в Гюмри»: культурно-образовательная экскурсия от АНО «Евразия» 
Непревзойденный цинизм: «Паст»
Впечатляющее выступление молодой армянской виолончелистки в Национальном оперном театре Китая: «Паст»
Юнибанк предлагает упрощенное бизнес кредитование без финансового анализа предприятий 
Нам не нужно искать политическую «крышу»: Директор «Спайки» прокомментировал распространяемые слухи: «Паст»
В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари Акопян 
Сотрудники Ucom приняли участие в работе по восстановлению леса в Вайоц Дзоре 
Fast Shift присоединился к открытой QR-инфраструктуре Idram
«Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проект 
АНО «Евразия» организовала вечер, посвященный творчеству Лермонтова 
Вклад в науку: Ереванский филиал РЭУ отметил выпуск 10-го, юбилейного номера сборника «проблемы социально-экономического развития: поиски перспективы, решения»
Общественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности
Новый и современный: филиал «Арабкир» IDBank возобновил свою работу 
Компания Ucom запустила сеть 5G в первых девяти городах
Научитесь экономить. Международный день сбережений с Idram Junior
Настала очередь приграничных сел: кто присоединится к инициативе? «Паст»
Грузинская мечта и армянские галлюцинации 
