«Արտաքին աղբյուրներից ներգրավված էժան վարկային միջոցներն ուղղվելու են նախկինում վերցված ավելի թանկ վարկային միջոցները մարելուն»
Վերջին մի քանի օրերին «ՀՀ 2020 թվականի պետական բյուջեի մասին» օրենքի նախագիծը քննարկվեց Ազգային ժողովի հանձնաժողովներում, հիմա արդեն քննարկումները շարունակվում են ԱԺ քառօրյա նիստերի շրջանակում։
Տնտեսագետներ, տարբեր ոլորտների ներկայացուցիչներ «Փաստի» հետ զրույցներում իրենց գնահատականը տվել են 2020 թվականի պետբյուջեի նախագծին։
Տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Թավադյանն այս բյուջեն կոչեց «իրական, նվազագույն հնարավորությունների բյուջե»։
Տնտեսագետ Վարդան Բոստանջյանը 2020 թվականի բյուջեն «խեղճուկրակ, տրամաբանությունից զուրկ բյուջե» անվանեց։
ԵՊՀ ռադիոֆիզիկայի ֆակուլտետի դասախոս Հայկ Զաքարյանը բարձրացրեց գիտության ոլորտի խայտառակ ցածր ֆինանսավորման հարցը և այն, որ հաջորդ տարվա բյուջեի նախագծով գիտության ֆինանսավորումը չի ավելանալու։
«Ագրարագյուղացիական միավորում» ՀԿ-ի նախագահ Հրաչ Բերբերյանը պարզաբանումներ ներկայացրեց գյուղատնտեսության ոլորտի ֆինանսավորման մասին։ Նա պետբյուջեի ծրագիրը շատ թույլ որակեց։
Նրան վրդովեցրել էր նաև այն, որ որևէ մասնագետ չի մասնակցել դրա կազմմանը: 2020 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը շարունակում է մնալ մեր ուշադրության կենտրոնում։
Տնտեսական զարգացման նախաձեռնությունների կենտրոնը «Փաստին» է տրամադրել իրենց կատարած վերլուծությունը պետբյուջեի պակասուրդի ֆիանսավորման աղբյուրների վերաբերյալ:
Համաձայն «ՀՀ 2020 թվականի պետական բյուջեի մասին» օրենքի նախագծի` 2020-ին ՀՀ պետական բյուջեի եկամուտները կավելանան 201,2 մլրդ ՀՀ դրամով կամ 13,4%-ով 2019-ի համեմատ, իսկ ծախսերը՝ 232,1 մլրդ ՀՀ դրամով՝ կազմելով համապատասխանաբար 1697,6 և 1880,2 մլրդ ՀՀ դրամ: Եկամուտների աճը գերազանցող ծախսերի աճը հանգեցնելու է պետական բյուջեի պակասուրդի ավելացմանը շուրջ 31 մլրդ ՀՀ դրամով կամ 20.4%-ով՝ կազմելով 182,6 մլրդ ՀՀ դրամ:
ՀՀ պետական բյուջեի պակասուրդը 2020-ին, ի տարբերություն 2019-ի, ֆինանսավորվելու է բացառապես ներքին աղբյուրներից` 205,4 մլրդ ՀՀ դրամ, քանի որ ՀՀ պետական բյուջեի պակասուրդը կազմելու է 182,6 մլրդ ՀՀ դրամ, ապա արտաքին աղբյուրների դեպքում մարումները գերազանցելու են ստացումներին և սալդոն կազմելու է -22,8 մրլդ ՀՀ դրամ:
Կենտրոնի վերլուծությունից պարզ է դառնում, որ արտաքին աղբյուրներից ներգրավված ավելի էժան վարկային միջոցները հիմնականում ուղղվելու են նախկինում վերցված ավելի թանկ վարկային միջոցները մարելուն, իսկ ներքին պարտքի ավելացման ճանապարհով ֆինանսավորվելու է ՀՀ պետական բյուջեի պակասուրդը:
Մյուս կողմից, կրկնակի պակասուրդների պարագայում ընթացիկ հաշվի և պետական բյուջեի՝ միայն արտահանման ծավալների զգալի աճը հնարավորություն կտա ուղղել արտարժույթը պարտքի սպասարկմանը, իսկ վերջինիս ծավալների աճով պայմանավորված հարկային եկամուտների աճն էլ իր հերթին կնպաստի բյուջեի դեֆիցիտի կրճատմանը:
Նշենք նաև, որ ընթացիկ հաշվի պակասուրդ/ՀՆԱ հարաբերակցությունը 2018-ին կազմել է 9,4%, որը գերազանցում է ՀՀ վճարունակության և արտաքին պարտքի կայունության տեսանկյունից միջին կայուն մակարդակը՝ 6,1-6,2%-ը՝ ըստ ՀՀ ԿԲ-ի հաշվարկների: 2019-ի առաջին կիսամյակում ընթացիկ հաշվի պակասուրդ/ՀՆԱ հարաբերակցությունը կազմել է 9,8%։
Այս պարագայում արտաքին աղբյուրներից նոր վերցված վարկերի միջոցով արտաքին պարտքի սպասարկումը որոշակիորեն լուծում է արտարժույթի խնդիրը, իսկ ներքին աղբյուրների հաշվին պետական բյուջեի սպասարկումը կրճատում է կախումը արտարժույթից և հավել յալ պահանջարկ չի առաջացնում արտարժույթի նկատմամբ:
Այս դեպքում անընդհատ աճող բյուջեի պակասուրդի և արտաքին պարտքի դեպքում առաջնայինը պետք է լինի ՀՆԱ-ի ավելի բարձր տեմպերի ապահովումը, որը պայմանավորված է լինելու արտահանման ծավալների կտրուկ աճով:
Սա իր հերթին կարևոր է ՀՀ մակրոտնտեսական կայունության ապահովման տեսանկյունից՝ ՀՀ պետական պարտքը և բյուջեի պակասուրդը կրճատելու նպատակով, քանի որ ՀՀ-ն պետք է բավարարի ԵԱՏՄ պայմանագրով նախատեսված տնտեսական զարգացման կայունության չափորոշիչներին՝ բյուջեի պակասուրդ/ՀՆԱ հարաբերակցության 3%-ը, պետական պարտք/ՀՆԱ հարաբերակցության 50%-ը (պետական կառավարման հատվածի):
Այսպիսով՝ արտաքին աղբյուրներից ստացված վարկային միջոցների հաշվին արտարժույթով պարտավորությունների սպասարկումը և ներքին պարտքի ավելացման միջոցով պետական բյուջեի պակասուրդի ֆինանսավորումը կարճաժամկետ հատվածում կարող է որոշակիորեն կրճատել արտարժույթի նկատմամբ պահանջարկը:
Սակայն միջնաժամկետ հատվածում մակրոտնտեսական կայունության տեսանկյունից առաջնայինը ՀՆԱ-ի ավելի բարձր տեմպերի ապահովումն է, որը պետք է պայմանավորված լինի արտահանման ծավալների էական աճով:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
«Паст»: В конце концов, как были похищены руководители Арцаха, кто был замешан в этой истории 
Получение званий увидим 28 мая: Аршак Карапетян
Заявление генерал-майора Аршака Карапетяна о создании Трибунала Армянского национального достоинства серьезно обеспокоило действующие власти
Не пытайтесь пересекать красные линии, иначе я вам напомню о своей профессии: Аршак Карапетян
Сила одного драма - благотворительной общественной организации «Дорога жизни» 
АМИО банк выпускает облигации
Генеральный директор Ucom прочитал лекцию во Французском университете в Армении
Предложение Аршака Карапетяна о создании Трибунала Армянского национального достоинства открыло широкое поле профессиональных дискуссий
Амио Банк принял участие в Career City Fest 2K24
“ФАКТ”. Что собираются построить американцы в Армении без какого-либо опыта? 
Трибунал Армянского национального достоинства рассмотрит преступления, совершенные режимом Пашиняна после 2018 года: Аршак Карапетян
В мобильном приложении Юнибанка доступны переводы на карты Visa иностранных банков
Трибунал Армянского национального достоинства серьезно расшатает основы действующей власти: Аршак Карапетян
Обращение генерального директора ЗАО ЗММК Р.Н.Худолия по случаю Международного дня Труда 
Ещё больше улыбок в городе. Филиал Амио Банка «Кентрон» вновь открыт 
Судебная система Армении не обладает достаточной независимостью, создание Трибунала Армянского национального достоинства является императивом сегодняшнего дня: Аршак Карапетян
Idram и IDBank на фестивале Career City Fest 
Нефть снижается после роста по итогам прошлой недели
Фонд гюмрийского дома-музея Ованеса Шираза пополнился новыми экспонатами
Непал намерен использовать беспилотники для удаления мусора с Эвереста
В Армению прибыл кардинал Жан-Марк Авелин, архиепископ Марселя
Казахстан на встрече глав МИД Армении и Азербайджана не будет выступать посредником
В связи с инцидентом в Цицернакаберд арестован один человек
Создание Трибунала Армянского национального достоинства является необходимостью։ Аршак Карапетян
В Ираке ввели наказание до 15 лет тюрьмы за однополые отношения
Акции протеста в Армении против односторонних уступок: Перекрыта трасса Ереван – Армавир
В США задержали кандидата в президенты
Госдеп США: Блинкен провел телефонные разговоры с Пашиняном и Алиевым
Создание Трибунала Армянского Национального Достоинства является необходимостью: Аршак Карапетян
Что случилось с вопросом «Общественного трибунала национальной гордости»? Будет ли Аршак Карапетян последовательным? «Паст»
Idram и IDBank - участники фестиваля Career City Fest 
Ucom обеспечил бесплатным интернетом четыре остановки в общинах Иджевана
Движущая часть Общественного трибунала национальной гордости уже приведена в действие: Аршак Карапетян
Еще одна пощечина Пашиняну от его «любимого» Запада: «Паст»
В Дубае 23-24 апреля проходит международный бизнес-форум "Мир возможностей" 
Аршак Карапетян заявил о начале акций неповиновения
Единственный вариант не выполнять требования Турции и Азербайджана – избавиться от режима Пашиняна: Аршак Карапетян
ВТБ (Армения) обновил линейку вкладов для населения
Ситуация, сложившаяся в Тавуше, является следствием ошибок, допущенных Пашиняном на дипломатическом поле: Аршак Карапетян
Заявление о внутренней ситуации в Армении
