Այսօր՝ 23 ապրիլի 2024թ., 00:00
1USD = 486AMD
1EUR = 510.5AMD
1RUB = 7.9AMD

Նաիրի Սարգսյան. Կանխատեսումներ և իրականություն

Աուդիտորների պալատի նախագահ Նաիրի Սարգսյանը վերջին ժամանակահատվածում հանդես է եկել բազմաթիվ հոդվածներով և վերլուծություններով, որոնցում անդրադարձել է մեր երկրին և ժողովրդին հուզող բազմաթիվ կարևորագույն խնդիրներին և մարտահրավերներին:

Այսպես.

Պետության հարատևման սպառնալիք.

Ըստ տնտեսագետի քիչ չեն դեպքերը, երբ մարդիկ գնում և ծննդաբերում են օտար երկրներում, որպեսզի երեխաները ստանան այդ երկրի քաղաքացիություն: Տղա երեխաների մի մասն էլ տեղափոխվում է ՌԴ և ստանում է այդ երկրի քաղաքացիություն: Հաշվարկները ցույց են տալիս, որ նման իրավիճակի տևական շարունակման դեպքում, Հայաստանը տաս տարի հետո չի ունենալու բանակ զորակոչվող տղաներ: «Այս դեպքում ի՞նչպես է կազմակերպվելու սահմանամերձ բնակավայրերի պաշտպանությունը»,- ահազանգում է Նաիրի Սարգսյանը։

Տնտեսության զարգացման մոդել. 

Նաիրի Սարգսյանը բոլոր տնտեսագետներին, երկրի ապագայով մտահոգ անհատներին հրավիրում է քննարկելու իրենց կողմից ներկայացվող ծրագիրը, ցանկանում է կառուցողական քննարկում կազմակերպել և եթե առկա են բացթողումներ, որոնք չեն ներկայացվել տնտեսական պոտենցյալի հետ կապված թեզերում, ապա իրենք կարող են վերանայել և այդ բացթողումները ևս ներառել այդ ծրագրի մեջ։ Այդ մոդուլները իրենք պատրաստ են տրամադրել բոլոր կառավարություններին, անկախ նրանից թե Հայաստանում ներքաղաքական զարգացումների հետևանքով ով կլինի իշխանության։ Ըստ այդմ՝ ներդրումային միջավայրի բարելավման և երկիրը ներդրումային գրավիչ երկիր ներկայացնելու համար, առաջին հերթին պետք է անվտանգություն, հետո քաղաքական կայունություն և կանխատեսելիություն և առնվազն ճշմարտախոսություն, արդարություն և ազնվություն կառավարության կողմից։

Ներդրումների ներկայի և ապագայի մասին.

«Այսօր ներդրողներ չկան և չեն էլ լինելու, որովհետև նախ և առաջ պետք է հասկանանք, թե ի՞նչ է հետաքրքրում ներդրողին։ Եթե մենք չենք ձևակերպում այդ հարցը, մենք իրավունք էլ չունենք ներդրման մասին խոսելու։ Ներդրողները ցանկանում են նվազագույն ծախսերով առավելագույն արդյունքի ստացում»։ Նաիրի Սարգսյանի համոզմամբ պետք է 24 ժամ, առանց քուն և դադարի, փնտրել, գտնել և բացահայտել Հայաստանի տնտեսական պոտենցիալ ռեսուրսները և դա բիզնես պլան կազմած վիճակով, անվտանգային, քաղաքական և, հարկաբյուջետային կայունություններն ապահովելով ներկայացնել ներդրողներին։ Ի՞նչ պետք է անել: Պետությունը պետք է գործի դնի իր կարգավորիչ ֆունկցիան և կարգավորի այդ դաշտը, ։ Կառավարության գործելաոճը հակառակն է՝ ամեն ինչ արվել է, որ կապիտալը արտահոսի Հայաստանի Հանրապետությունից։ 

Բիզնեսի արտահոսքի մասին.

Հայաստանում գործող բազում բիզնեսմեններ մտադրություններ ունեն իրենց կապիտալը արտերկիր տեղափոխելու մասին։ Ըստ տնտեսագետի բնակչությունը տրամադրված է արտագաղթի, և նման մտադրություններ ունեն նաև բիզնեսմենները: Այս պարագայում եթե տնտեսության հիմնական երկու խաղացողները լքեն երկիրը այդ դեպքում պետությունը ոչ սպառող կունենա ոչ էլ արտադրող։ Այսինքն ումի՞ց է պետությունը հարկը գանձելու, ո՞ւմ հետ է հարաբերվելու, ո՞ւմ նպատակներն է իրականացնելու: Եզրակացությունը մեկն է՝ խելքի չգալու և գործուն քայլեր չձեռնարկելու դեպքում և բնակչությունը կարտագաղթի և բիզնեսները կտեղափոխվեն այլ երկրներ:

Սպասվող արտահերթ ընտրությունների մասին.

Տնտեսագետը կարևորում է այն փաստը, թե ում կողմից են կազմակերպվելու այդ ընտրությունները․ «Շատ էական է, թե ովքեր են լինելու հաջորդ իշխանությունները և եթե ներկաները շարունակեն պաշտոնավարել ապա երկրում ստեղծված խնդիրները ոչ միայն շարունակվելու են մնալ, այլ ամեն ինչ իրականում ավելի վատ է լինելու։ Այսինքն եթե գերակշիռ մեծամասնությունը ընտրում է ներկայիս կառավարությանը ստացվում է, որ մենք չունենք ձևակերպած ազգային նպատակ»։

Նոր իշխանություններ ընտրելու սկզբունքները.
 
Ըստ Նաիրի Սարգսյանի շատ կարևոր է, որ նոր իշխանությունը ձևակերպի իր ազգային նպատակը և կներկայացնի կոնկրետ ծրագրեր: «Իշխանություն-ընդդիմություն դեբատը իջել է պլինդուզից ցածր մակարդակի: Որևէ մեկը գործուն ծրագիր դեռևս չի ներկայացրել, բայց, կարծում եմ, նոր ուժը նախ կձևակերպի ազգային նպատակը, դրա հիման վրա կպատասխանի հետևյալ հարցերին՝ ի՞նչ է ցանկանում ՀՀ բնակիչը իշխանությունից, ինչ է ակնկալում իշխանությունը բնակչությունից և այս ամենը կստանա փաստաթղթի տեսք՝ նպատակները կձևակերպվեն, նպատակին հասնելու ճանապարհները կընդգծվեն: Այդ ժամանակ մենք կարող ենք պետության վերականգման հույսեր ունենալ: Այս կոնտեքստում գործող կառավարության հեռանալը այլընտրանք չունի»։
Փաշինյանը փչացնում է Իրանի հետ հարաբերությունները Աուդիտները բոլոր պետական մարմիններից հանել են․ Նաիրի Սարգսյան Վարչախումբն արգելում է անցանկալի սփյուռքահայերի մուտքը Հայաստան Դիվանագետների համահայկական խորհրդի հայտարարությունը Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցի կապակցությամբ «Ավելի լավ է Հայաստանը վարչապետ չունենա, քան ունենա դավաճան, հակահայ վարչապետ»․ Մենուա Սողոմոնյան Վենետիկում անցկացվող 60-րդ միջազգային բիենալեի օրերին բացվել է AKNEYE ֆիջիթալ սփեյսը Պապուա Նոր Գվինեան արժանի չէ մարդակերության երկիր կոչվելու. վարչապետ Արցախի էթնիկ հայերի տեղահանում և մարդու իրավունքների լուրջ խնդիրներ ՀՀ-ում. Պետդեպի զեկույց Ալիևը Պուտինի հետ քննարկել է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցությունները․ Հաջիև Մոսկվան հայտնել է, որ մեկ շաբաթում Ուկրաինայի հարվածների զոհ է դարձել Ռուսաստանի 11 բնակիչ ԱՄՆ-ում կկառուցվի երկրի ամենաբարձր երկնաքերը Ադրբեջանն ի հաշիվ Հայաստանի լավացնում է հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ Տավուշցիները դժգոհ են փոխվարչապետի հետ հանդիպումից ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը համալրել է ավանդային պրոդուկտները ֆիզիկական անձանց համար Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա, առանձին շրջաններում հնարավոր է կարճատև անձրև ու ամպրոպ ԶՊՄԿ-ն նորոգում է արցախցիների տները Բազմաթիվ հասցեներում գազ չի լինի Պարզվեց ամեն ինչ հեշտ է. դանիացի ֆիզիկոսները գտել են արևային մարտկոցների արդյունավետությունը զգալիորեն բարելավելու միջոց Այստե՛ղ՝ Տավուշում է որոշվում Հայաստանի ճակատագիրը. Ավետիք Չալաբյան Նոյեմբերյանի սահմանամերձ գյուղերի վարչական ղեկավարները չեն աջակցում սահմանազատման գործընթացին. հայտարարություն ՀՀ-ն վերածվել է մեկ անձի քաղաքական ու ընտանեկան կլանի սպասարկման ձեռնարկության. Արմեն Մանվելյան «Այս իշխանությունը «կաղ բադիկ է», գնացող, խնդիրը զուտ արտաքին և ներքին քաղաքական որոշումն է». «Փաստ» Այս արշավը եկեղեցու դեմ չէ, այլ՝մեր բոլորի. Վահե Հովհաննիսյան Տավուշում ստեղծված իրավիճակը Փաշինյանի կողմից դիվանագիտական դաշտում թույլ տված սխալների հետևանքն է. Արշակ Կարապետյան Միայն «դրսինները». «Փաստ» Այսօր միայն մեկ օրակարգ կա, և դա «լոկալ» օրակարգ չէ. «Փաստ» Ոչ մի բովանդակային հայտարարություն կամ մեկնաբանություն. «Փաստ» Ի՞նչ կապ ունեին Արայիկ Հարությունյանի հարցազրույցի անոնսն ու հետագա «զարգացումները». «Փաստ» Տա­վու­շը կա­րող է լի­նել նոր սկզբի... մեկ­նար­կը. «Փաստ» Իշխանությունները սարսափած են. Ավետիք Չալաբյան Հայտարարություն Հայաստանում ներքին իրավիճակի մասին Մենք ունենք հզոր աշխատույժ, որի պոտենցիալը չի օգտագործվում. Նաիրի Սարգսյան Մեր պահանջը հայրենիքը աճուրդի հանած վարչախմբի հեռացումն է, և հայրենիքը մաս-մաս հանձնման գործընթացի կասեցումը. Ավետիք Չալաբյան Վեց տարի առաջ այս օրերին Սփյուռքում ևս հուժկու ցույցեր էին, հայտնի արվեստագետներ էին գալիս Երևան ու խոստանում այստեղ տուն գնել ու մնալ․ Դավիթ Սարգսյան Ոտքի ելեք՝ ապրիլի 24-ին, ժամը՝ 15։00-ին Հանրապետության հրապարակ «Քաջարանի հանքավայրը դեռևս 90 տարվա պաշար ունի»,- «ԶՊՄԿ» ՓԲԸ տեխնիկական տնօրեն Արման Վարդանյան 33-ամյա երիտասարդը մորը սպանելուց հետո ինքնասպան է եղել «Հայաքվեի» անդամները փակել են դեպի Բագրատաշեն գնացող ճանապարհը «ՀայաՔվեի» անդամները տեղացիների հետ արգելափակել են Բավրայի սահմանային անցակետը՝ ի նշան տավուշցիների հետ համերաշխության. Միացի՛ր Ճապոնացիները նոր փորձարկում են անում՝ տիեզերքից էներգիա ստանալու համար