Այսօր՝ 15 նոյեմբերի 2024թ., 00:00
1USD = 486AMD
1EUR = 510.5AMD
1RUB = 7.9AMD

«Յուրաքանչյուր րոպե սրանք ավելի են քանդում Հայաստանը, հետևաբար վերականգնումն ավելի երկար ժամանակահատված է պահանջելու, պետք է շտապել». «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Տավուշը՝ հանուն Հայրենիքի» շարժումը, առաջ քաշելով իշխանափոխության հարցը, մատնանշեց, որ մեր երկրի բոլոր խնդիրների աղբյուրը օրվա իշխանությունն է: Աուդիտորների պալատի նախագահ Նաիրի Սարգսյանի հետ զրույցում, մասնավորաբար, անդրադառնում ենք «ներկա իշխանություն-ներդրումների բացակայություն» զուգահեռմանը և դիտարկմանը, թե ինչպիսի՞ն կլինեն զարգացումները, երբ երկրում իշխանափոխություն լինի: Նա նախ ընդգծում է՝ շարժմանը շատ են փորձում քաղաքական ենթատեքստ տալ, բայց այն վերքաղաքական է:

«Եվ իսկապես շատ ճիշտ բնութագիր ու անվանում է ստացել ժողովրդի կողմից՝ «ժողովրդական սրբազան շարժում»: Այն ներկայացնում է հայրենապահպանության գաղափար: Սա, բնականաբար, տնտեսության վրա միայն դրական ազդեցություն կարող է ունենալ և առաջացնում է դրական սպասումներ: Վերջին տարիները նկատի առնելով՝ պետք է նշել, որ որևէ տնտեսական ռեֆորմ տեղի չի ունեցել: Սովորաբար խոշորագույն տնտեսական ներդրումների մեջ կարևոր դերակատարություն ունի կառավարությունը, կառավարության անդամի տված խոստումը և նրա հետևողականությունը: Պոտենցիալ խոշոր ներդրողներն անընդհատ տեսել են, որ հետևողականությունը, խոսքի ազատությունն ու արդարությունը բացակայում են: Վիճակագրական ցուցանիշները հիմնավորում են, որ ներդրումներն իրականում Հայաստանում բացակայում են, բացարձակ չկա ներդրում: Նոր շարժումը, որն ուղղված է հայրենիքի՝ Հայաստանի Հանրապետության զարգացմանը, բնականաբար, տնտեսական տեսանկյունից, ներդրողների տեսանկյունից դրական սպասումներ է առաջացնելու:

Մարդիկ սպասում են փոփոխությունների, դրանից հետո կսպասեն հաստատվող բարքին, այնուհետև, կարծում եմ, կունենանք ներդրումների ակնկալիքներ: Իշխանական քարոզչամեքենան փորձում է բացասական լույսի ներքո լուսաբանել կամ ներկայացնել տեղի ունեցողը: Այդպիսի բան գոյություն չունի, որովհետև Հայաստանում ունենք անվտանգային խնդիր, իսկ դա ներդրման թիվ մեկ խոչընդոտն է, իսկ այս շարժումը նաև անվտանգային խնդիրը վերացնելու վերաբերյալ է: Հետևաբար ներդրումների վրա այն չի կարող բացասական ազդեցություն թողնել: Ընդամենը պետք է սպասել քաղաքական կայունության, այնուհետև անվտանգային կայունության, այնուհետև պետք է հաջորդեն ներդրումները»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Սարգսյանը:

Շարժման ոչ շտապողականությանը քաղաքացիները երկու կերպ են արձագանքում: Մի կողմից՝ դա ճիշտ են համարում, կարծում են, որ արագ գործողություններն իրական փոփոխությունների չեն հանգեցնի, մյուս կողմից էլ՝ մտավախություն ունեն, որ պայթյունավտանգ տակառի վրա գտնվող Հայաստանին արագ փոփոխություններ են անհրաժեշտ: Սարգսյանը շտապողականության կողմնակիցն է:«Այս իշխանության՝ յուրաքանչյուր վայրկյան ավելի Հայաստանի կառավարման ղեկին մնալը մեծ վտանգ է Հայաստանի Հանրապետության համար: Եթե սա ընդունում ենք ի գիտություն և հիմնավորում ենք որպես փաստ, հետևաբար շտապողականությունը միակ, արդարացի և շահավետ լուծման տարբերակն է: Իհարկե, կարծիքները տարբերվում են, մարդիկ մտածում են, որ շտապողականություն պետք չի դրսևորել, որ հանգիստ է պետք առաջ գնալ, բայց այդտեղ ունեմ արմատապես հակառակ կարծիքը: Այո, պետք է անընդհատ շտապել, որովհետև շտապելով պետք է հետագայում Հայաստանի Հանրապետության վերակառուցում, վերականգնում իրականացնենք, իսկ յուրաքանչյուր րոպե սրանք ավելի են քանդում, հետևաբար վերականգնումն ավելի երկար ժամանակահատված է պահանջելու: Հենց թեկուզ միայն այս առումով բնական է, որ պետք է ակնկալենք ավելի արագ և հստակ գործողություններ»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Իսկ տնտեսության վիճակը, մեղմ ասած, լավ չէ. «Տարեսկզբից ասում էինք՝ բյուջեից մի ոգևորվեք, որ 350 միլիարդ դրամ ավելացում են արել, հիմա ակնհայտ երևում է, որ բյուջեի պլանը չեն կարողանում կատարել: Դրան պետք է հաջորդի հարկադրույքների բարձրացումը: Արտաքին առևտրի հետ կապված՝ Ռուսաստան-Արևմուտք փոխհարաբերություններում Հայաստանը հետ է քաշվել, որևէ մասնակցություն կամ ճկունություն չի դրսևորում, արդեն ակնհայտ է, որ դա ազդել է տնտեսության վրա: Այն ժամանակ, երբ և ՌԴ-ից IT ոլորտը տեղակայվեց Հայաստանում, որոշակի աշխուժացում մտցվեց, այժմ դուրս են եկել, շատ քիչ մասն է մնացել Հայաստանի Հանրապետությունում: Հայաստանի միջին և միջինից մի քիչ բարձր խավը կապիտալն անընդհատ դուրս է տանում Հայաստանի Հանրապետությունից: Նույնիսկ դրսում բնակարան գնելու մակարդակով անընդհատ Հայաստանից կապիտալ է արտահոսում: Սա ցուցիչ է, որ տնտեսության վիճակն անընդհատ վատանում է: Տնտեսությունն այն նուրբ օրգանիզմն է, որի վիճակը վատանալով՝ կարող է որոշակի ժամանակահատված պահանջվել, որ յուրաքանչյուր անձ կամ տնային տնտեսություն զգա բացասական հետևանքները: Սննդի արդյունաբերության անընդհատ նվազումը վերջին ամիսներին ցույց է տալիս, որ Հայաստանի տնտեսությունն անկում է ապրում: Դեռ իներցիայով գնում է առաջ»:

Իշխանափոխության իրականացման ճանապարհներից մեկը իմպիչմենթի գործընթացն է, որի մասին շարժման մեկնարկին շատ խոսվեց: Այս հարցի շուրջ կարծիքները ևս տարբեր են: Այնուհետև առաջ քաշվեց արտահերթ ընտրությունների գաղափարը: Բագրատ Սրբազանն առաջարկեց ժամանակավոր կառավարություն ստեղծել: «Իմպիչմենթի գործողությունը համարում եմ անիրականանալի: Չգիտեմ, թե մասնագետներն ինչ հիմքերով ու դատողություններով են գնում դրան, միգուցե կարողանում են հիմնավորել, բայց չեմ կիսում այդ կարծիքը, որովհետև իմպիչմենթի գործողությունը ձախողվելու է: Կարծում եմ, որ պետք է փողոցային գործողություններով ստիպել գործող կառավարությանը հրաժարական տալ կամ ուղղակի ճանապարհել տուն, իսկ հետո արդեն ձևավորվելիք ժամանակավոր կառավարությանը դրական եմ վերաբերվում, որովհետև այդտեղ կարող է կրկնվել 2018 թ.-ի սցենարը, եթե հանկարծ ժամանակավոր կառավարություն չձևավորվի: Էյֆորիայի տակ մարդիկ կարող են սխալ ընտրություն կատարել, և այդ սխալ ընտրությունը ևս հինգ տարի Հայաստանի Հանրապետությունը քայքայի:

Հետևաբար, լավագույն լուծումը համարում եմ փողոցային, ճշգրիտ հաշվարկված քայլերի արդյունքում այս կառավարության վտարումը, որին պետք է հաջորդի վեց ամսից մեկ տարի ժամկետով ժամանակավոր կառավարությունը: Բայց, միևնույն ժամանակ, ժամանակավոր կառավարության որևէ անդամ չպետք է հավակնի հաջորդ ընտրություններին և իշխանության ձևավորմանը, որպեսզի նախ՝ կազմակերպվեն արդար և թափանցիկ ընտրություններ, էյֆորիան բացառվի, քաղաքական ուժերը կարողանան ծրագիր ներկայացնել, իսկ Հայաստանի քաղաքացիները կարողանան ճշգրիտ և ադեկվատ ընտրություն կատարել: Իհարկե, միայն դրանով չպետք է սահմանափակվի ժամանակավոր կառավարության գործառույթը, ինքը պետք է անմիջապես սկսի ռազմական, անվտանգային, տնտեսական, դիվանագիտական կարգաբերումները: Դրանք ամենօրյա, բայց և րոպե առաջ սկսելու, նախաձեռնելու գործողություններ են, որոնք պետք է կատարել իմ նշածին զուգահեռաբար»,-ընդգծում է Աուդիտորների պալատի նախագահը:

Իշխանությունները սահմանագծման ու սահմանազատման, իբր խաղաղությանը միտված իրենց գործողություններն արդարացնում են բարեկեցիկ երկիր ունենալու մղումներով: Ադրբեջանական գազ ու ապրանքներ ներմուծելը, դրկիցների հետ հարևանություն անելը, սակայն, ոչ միայն պարզ անվտանգային վտանգներ են պարունակում, այլ նաև տպավորություն է ստեղծվում, թե մեր 30-ամյա պայքարի հիմքում ոչ թե Արցախյան հիմնախնդիրն էր, մեր ազգի լինելիության հրամայականը, այլ «փորը կուշտ լինելը»:

«Մեր հայրենիքի սահմաններն արյունով են գծվել, հողը սուրբ արժեք է ներկայացնում մարդկանց համար: Բնականաբար, Արցախյան և այժմյան անվտանգային հարցերը չեն կարող ուղղակի ստամոքսային լինել: Իսկապես հոմոսափիենսը՝ մտածող մարդը, կարծում եմ, որ պետք է պատրաստ լինի հանուն երկրի հետագա ճակատագրի որոշակի ժամանակահատված սոված մնալ: Իսկ ովքեր դա համադրում են ստամոքսի հետ, ներողություն արտահայտության համար, բայց դա անասնական բնազդից չի տարբերվում, և չեմ կարծում, որ դա մարդկային է և հային վայել պահվածք: Իսկ եթե իշխանությունը տանում է դրան, որ հարցը կենցաղային դարձնի և բերի ստամոքսի մակարդակի, դա մի քանի ենթադրությունների առիթ է տալիս՝ այս իշխանությունները կա՛մ հայի հետ ընդհանրապես աղերս չունեն, կա՛մ օտարերկրյա որևէ ուժերի սպասարկուներն են, կա՛մ իսկապես չեն հասկանում որևէ բան, և իրենք ամբողջ կյանքը ապրել են բացառապես ստամոքս լցնելու մոլուցքով և այդ միակ երազանքով, հիմա մտածում են, որ բոլորն էլ պետք է այդպես կարծեն: Այս բոլոր որակումներն իրենց տակ ունեն փաստարկված հիմքեր: Այս երեք տարբերակներն էլ չափազանց վտանգավոր են, անընդունելի, ու նաև դա է հիմք տալիս, որ այս իշխանությունը պետք է օր առաջ գնա»,-եզրափակում է Նաիրի Սարգսյանը:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Արարատբանկը և Սինգապուրի GFTN-ը ստորագրել են թվային վերափոխման փոխըմբռնման հուշագիր Andron-ը՝ Tomorrow Mobility World Congress 2024-ի մասնակից ԱԺ-ում այսօր շարունակվել է օտար տեղերից ներարկված «իրական և պատմական» հայրենիք կեղծ թեզի շուրջ ՔՊ-ական բարբաջանքները. Արտակ Զաքարյան Global Soccer Awards. Ռոնալդուն հավակնում է Մերձավոր Արևելքի լավագույն խաղացողի կոչմանը Սերգեյ Ուսնունց. Բանկերը պետք է ճանաչեն հաճախորդներին և առաջարկեն լավագույն ֆինանսական փորձառություն Մինչև 21։00-ն ջուր չի լինի Ալիևի հայտարարությունները կարող են խանգարել COP29-ի նպատակները և Ադրբեջանի նախագահության վստահելիությունը. Բորել Ադրբեջանը և Թուրքիան համատեղ ռազմածովային զորավարժություններ կանցկացնեն Պարագլուխը հետևողական և համակարգված կերպով պետություն չունենալու ինֆորմացիոն ֆոն է ստեղծում. Դավիթ Սարգսյան Իրանցի փորձագետները բարձր գնահատեցին ԶՊՄԿ-ի անվտանգային չափանիշները՝ հերքելով Ադրբեջանի կեղծ թեզերը Աճ, որը բոլորովին էլ դրական չէ Փաշինյանը հերքելով հաստատում է Ադրբեջանի հետ իր գործարքը Ե՞րբ կվերականգնվի գազամատակարարումը՝ դեպի ՀՀ Թրամփի վարչակազմում հայամետ գործիչների թիվն աճում է Գյումրիում «Քաղպայմանագրին» նոր փորձություն է սպասվում Երբվանի՞ց 150.000 փախստական մարդու տուն դառնալու հարցը, ռազմագերիներին ու պատանդներին վերադարձնելու հարցը դարձան պատմական Հայաստանի պահանջներ․ Մենուա Սողոմոնյան Պրեմիերա. Լիլիթ Կարապետյանը ներկայացրել է Արամ Ասատրյանի «Որն է մեղքս» երգի քավեր տարբերակը «Հայաքվե» քաղաքացիական նախաձեռնության հայտարարած կրթաթոշակի մրցույթին մասնակցելու համար դիմել է ՀՀ պետական և ոչ պետական բուհերի 51 ուսանող Քրիստինե Խ․-ն հիվանդանոցում մահացել է ԶՊՄԿ փոխտնօրեն. հասարակայնությունը սխալ է ընկալում հանքարդյունաբերությունը՝ թերագնահատելով դրա ավանդը երկրի զարգացման գործում Բիթքոյնը հերթական ռեկորդն է սահմանել Պլանային անջատումներ են սպասվում Արդյունավետության կորուստ 50 %-ով և ալբեդոյի էֆեկտ. ինչպես են աշխատում արևային մարտկոցները ձմռանը և ինչ պետք է հաշվի առնել Նախկինում հանրային տրանսպորտի թանկացման դեմ պայքարած «ակտիվիստները», այսօր գալով իշխանության, միանգամից երեք անգամով որոշել են բարձրացնել հանրային տրանսպորտի սակագինը․ Չալաբյան Ասա իրական, թե պատմական Հայաստանի քաղաքացին ես դու, ասեմ 2025-ի բյուջեն քեզ համար է, թե ոչ․ Արմեն Մանվելյան Ինչպես են Հայաստանի ու Ադրբեջանի իշխանությունները քննարկում խաղաղությունն առանց ժողովուրդների մասնակցության. «Փաստ» «Սա միասնություն է, տարբեր ԱրԱրողների համակարգ, ուժեղ ես-երից կազմված Մենք». «ԱրԱրի» նախաձեռնության նպատակն է մարզերում տարածել ազգային մշակույթը. «Փաստ» Միայն ճառ ասելու և գլուխ գովալու մեջ են լավ. «Փաստ» «Երբ իշխանությունը փոխվի, «հերձումը» ցույց կտա, թե ինչո՞ւ էր Հայաստանի իշխանությունը լոյալ վերաբերվում Բաքվի կապրիզներին». «Փաստ» Ով ինչ է հասկանում «խաղաղություն» բառի տակ. «Փաստ» Ստվերված միջոցառում, երեսպաշտության «շքահանդես». «Փաստ» Ինչի՞ց են անհանգստացած ՀՖՖ-ում, և արդյո՞ք ուժայինները կդիմեն սադրիչ գործողությունների. «Փաստ» ՀՀ իշխանություններն որոշել են թայմ-աութ վերցնե՞լ. «Փաստ» Ո՞ւմ են պետք գրադարանները, թանգարանները, բուհերը.... «Փաստ» Ստեփանակերտում կյանքից հեռացած կնոջ մարմինը դեռ չի փոխանցվել Հայաստանին FAF-ը կոչ է անում չբոյկոտել հավաքականի առաջիկա խաղը Լեհաստանում ամերիկյան հակահրթիռային ռազմաբազա կբացվի. Կրեմլն արձագանքել է Հայաստանի երեխաներն ավելի շատ քաղցրավենիք են օգտագործում, քան աշխարհի 51 երկրում ՌԴ-ն դժգոհ էր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի աշխատանքից. ՌԴ ԱԳՆ Երկրների միջև փոխանակվող հաշվետվությունը հասանելի կլինի նաևՀՀ-ի հարկային մարմնին.ՊԵԿ (տեսանյութ)