Այսօր՝ 14 նոյեմբերի 2024թ., 00:00
1USD = 486AMD
1EUR = 510.5AMD
1RUB = 7.9AMD

Հայաստանը փաստացի հերքում է իր գոյությունը. ռուս պատմաբան

Հայաստանի պատմության 8-րդ դասարանի նոր դասագրքում 1828 թվականին Արևելյան Հայաստանի միացումը Ռուսական կայսրությանը անվանվում է «անեքսիա»։ EADaily-ի թղթակիցն այս առնչությամբ մի քանի հարց է ուղղել ռուս պատմաբան Օլեգ Այրապետովին։

— Օլեգ Ռուդոլֆովիչ, խնդրում եմ՝ բացատրեք մեզ, 8-րդ դասարանի հայկական դպրոցների համար հաստատվել են պատմության դասագրքեր, որտեղ ասվում է, որ ժամանակին Ռուսաստանը բռնակցել Հայաստանի տարածքի մի մասը։ Արդյո՞ք սա իրական պատմական փաստ է:

 

-Ի՞նչ ասեմ։ Մարդը, ում ես անվանում եմ «Նիկոլաշա-նիդվորաշա», շարունակում է իր քաղաքական կուրսը։ Ժամանակին ես ասել եմ, որ Հայաստանի կառավարությունը վերջերս դարձել է ոչ թե կառավարություն, այլ Հայաստանի լուծարման հանձնաժողով, այդ թվում՝ որպես անկախ պետություն։ Եվ այս առումով զարմանալիորեն հետևողականորեն է գործում։ Սա պետք է ընդունել։ Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն այս մարդկանց հստակ իդեալն է։ Լուծարային հանձնաժողովի անկախությունը, մեղմ ասած, կասկածելի է։

Իսկապես, Փաշինյանն ու իր թիմը հստակ աշխատում են արտաքին պատվերների վրա։

Եթե ​​վերադառնանք արտաքին տիկնիկավարների գործունեության մեթոդին, ԽՍՀՄ-ի դժոխքից հետո հաջորդ քայլը օկուպացիայի թեզն է։ Այստեղից սովորաբար սկսվում է դեմագոգիան ոչ թե Խորհրդային Միության, այլ Ռուսական կայսրության, եթե ոչ Մոսկվայի հանցագործությունների մասին։

Նշենք, որ Հայաստանի դեպքում այս ամենը հատկապես անմիտ է հնչում։ ՀՀ կրթության նախարարության քաղաքականությունը, եթե այս գերատեսչությունը կարելի է այդպես անվանել (ավելի տրամաբանական կլիներ «Խավարման նախարարություն» ասել), աներկբա հիմարություն է։

Դե, ակնհայտ է, որ եթե որևէ մեկը կարող է հայտարարություն անել այս տարածքի բռնազավթման մասին, դա կլինի նախկին Պարսկաստանը՝ ներկայիս Իրանը։

Դժվար չէ գուշակել հաջորդ քայլը: Այն տրամաբանական է։ Ներկայիս Հայաստանի տարածքում Հայաստան չկար, դա փաստ է։ Մինչ Թուրքմենչայի խաղաղության պայմանագիրը, որն ամփոփում էր 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի արդյունքները, կար Էրիվանի խանությունը, որը սովորաբար ղեկավարում էր պարսիկ սերդարը՝ շահի վասալը։ Իսկ կողքը Նախիջևանի խանությունն է։

Ռուսաստանը լուծարեց այս երկու պետական ​​կառույցները և տարածաշրջանի քաղաքական քարտեզում ավելացրեց «Հայաստան» տերմինը։ Այստեղ առաջին անգամ ստեղծվել է հայկական շրջանը։ Սակայն 1828 թվականին այս հայեցակարգն այլևս գոյություն չուներ դարեր շարունակ:

Այսպիսով, Ադրբեջանը կարող է հայտարարել այդ տարածքների անեքսիայի մասին։ Կրկնում եմ՝ նման հայտարարություն կարող էր լինել Թեհրանում։ Բայց երբ դա արվում է Հայաստանի Հանրապետությունում, երբ Երևանում ասում են, որ Ռուսաստանի քաղաքականությունը, որը վերադարձրեց Հայաստանը հայերին, հանցագործություն է, ի՞նչ է դա նշանակում։ Ի՞նչ եզրակացություն կարելի է անել այս ամենից։ Դա ինքնին հուշում է՝ հանցագործությունը պետք է շտկվի։ Քանի որ սա հանցագործություն եք համարում, ուրեմն ԼՂ լուծարումից հետո պետք է լուծարվի նաև Հայաստանի Հանրապետությունը։

Ապա «Նիկոլաշ-նիդվորաշան»՝ այն, ինչ նա կթողնի իրենից հետո, պետք է բռնի ինքն իր ականջներից ու տանի Բաքվի կամ Թեհրանի բանտ։ Նա արդեն Բաքվին է արտահանձնել Լեռնային Ղարաբաղի նախագահներին, իսկ հիմա, ակնհայտորեն, ինքն էլ պատրաստվում է հանձնվել։ Հայաստանի կրթության նախարարության տրամաբանությամբ՝ Հայաստանի տարածքը պատկանում է Իրանին կամ Ադրբեջանին, իսկ ինքը՝ հանրապետությունն այժմ գոյություն ունի ապօրինի։

-Ես կցանկանայի պարզաբանել։ Սա Հայաստանի իշխանությունների «անեքսիայի մասին» պաշտոնական հայտարարություն չէ, այլ ներառված է պատմության դասագրքում։ Դա, ըստ Ձեզ, նույն բա՞նն է։

- Իհարկե։ Անշուշտ։ Պատմության դասագիրքը երկրի անցյալի, ներկայի և ապագայի քաղաքական հայացքի կենտրոնացում է: Երբ, օրինակ, ադրբեջանական դասագրքերում գրված է, որ Հայաստանը կառուցվել է ադրբեջանական հողերի վրա, սա քաղաքական դիրքորոշում է։ Երբ գերմանական դասագրքերում, սկսած 1991 թվականից, քաղաքները, որոնք Գերմանիան կորցրեց Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ, սկսեցին անվանվել երկու լեզվով՝ լեհերեն և գերմաներեն (Պոզնան - Պոզեն, Դանցիգ - Գդանսկ, Բրեսլաու - Բրեսլաու և այլն), սա քաղաքական դիրքորոշում է: Նրանք դա չեն արել մինչև 1991 թվականը։

Հայաստանը մյուս երկրներից տարբերվում է նրանով, որ փաստացի ժխտում է սեփական գոյությունը։ Նրա կրթության նախարարության դիրքորոշումն, իհարկե, անգրագետ է և զուրկ ողջամտությունից: Այն այստեղ չկա: Սա ինքնասպանություն է։ «Նիկոլաշա-նիդվորաշայի» քաղաքականությունն այն է, որ Հայաստանից ոչինչ չի մնա։ Նա դա կանի ի վերջո:

— Արդյունքում՝ Դուք պնդում եք, որ Ռուսաստանը ոչ թե անեքսիայի է ենթարկել, այլ, ընդհակառակը, ստեղծել է հայկական պետությունը։

-Դե, նա չի ստեղծել հայկական պետությունը, այլ ստեղծել է այնտեղ դրա առաջացման պայմանները։ Սկզբից նա վերացրեց այնտեղ մահմեդական խանությունները՝ Էրիվանն ու Նախիջևանը։ Այս վայրում ստեղծվեց հատուկ տարածքային միավոր՝ Հայկական մարզը։ Այնուհետև այն վերածվեց Երևանի նահանգի։

Արարատբանկը և Սինգապուրի GFTN-ը ստորագրել են թվային վերափոխման փոխըմբռնման հուշագիր Andron-ը՝ Tomorrow Mobility World Congress 2024-ի մասնակից ԱԺ-ում այսօր շարունակվել է օտար տեղերից ներարկված «իրական և պատմական» հայրենիք կեղծ թեզի շուրջ ՔՊ-ական բարբաջանքները. Արտակ Զաքարյան Global Soccer Awards. Ռոնալդուն հավակնում է Մերձավոր Արևելքի լավագույն խաղացողի կոչմանը Սերգեյ Ուսնունց. Բանկերը պետք է ճանաչեն հաճախորդներին և առաջարկեն լավագույն ֆինանսական փորձառություն Մինչև 21։00-ն ջուր չի լինի Ալիևի հայտարարությունները կարող են խանգարել COP29-ի նպատակները և Ադրբեջանի նախագահության վստահելիությունը. Բորել Ադրբեջանը և Թուրքիան համատեղ ռազմածովային զորավարժություններ կանցկացնեն Պարագլուխը հետևողական և համակարգված կերպով պետություն չունենալու ինֆորմացիոն ֆոն է ստեղծում. Դավիթ Սարգսյան Իրանցի փորձագետները բարձր գնահատեցին ԶՊՄԿ-ի անվտանգային չափանիշները՝ հերքելով Ադրբեջանի կեղծ թեզերը Աճ, որը բոլորովին էլ դրական չէ Փաշինյանը հերքելով հաստատում է Ադրբեջանի հետ իր գործարքը Ե՞րբ կվերականգնվի գազամատակարարումը՝ դեպի ՀՀ Թրամփի վարչակազմում հայամետ գործիչների թիվն աճում է Գյումրիում «Քաղպայմանագրին» նոր փորձություն է սպասվում Երբվանի՞ց 150.000 փախստական մարդու տուն դառնալու հարցը, ռազմագերիներին ու պատանդներին վերադարձնելու հարցը դարձան պատմական Հայաստանի պահանջներ․ Մենուա Սողոմոնյան Պրեմիերա. Լիլիթ Կարապետյանը ներկայացրել է Արամ Ասատրյանի «Որն է մեղքս» երգի քավեր տարբերակը «Հայաքվե» քաղաքացիական նախաձեռնության հայտարարած կրթաթոշակի մրցույթին մասնակցելու համար դիմել է ՀՀ պետական և ոչ պետական բուհերի 51 ուսանող Քրիստինե Խ․-ն հիվանդանոցում մահացել է ԶՊՄԿ փոխտնօրեն. հասարակայնությունը սխալ է ընկալում հանքարդյունաբերությունը՝ թերագնահատելով դրա ավանդը երկրի զարգացման գործում Բիթքոյնը հերթական ռեկորդն է սահմանել Պլանային անջատումներ են սպասվում Արդյունավետության կորուստ 50 %-ով և ալբեդոյի էֆեկտ. ինչպես են աշխատում արևային մարտկոցները ձմռանը և ինչ պետք է հաշվի առնել Նախկինում հանրային տրանսպորտի թանկացման դեմ պայքարած «ակտիվիստները», այսօր գալով իշխանության, միանգամից երեք անգամով որոշել են բարձրացնել հանրային տրանսպորտի սակագինը․ Չալաբյան Ասա իրական, թե պատմական Հայաստանի քաղաքացին ես դու, ասեմ 2025-ի բյուջեն քեզ համար է, թե ոչ․ Արմեն Մանվելյան Ինչպես են Հայաստանի ու Ադրբեջանի իշխանությունները քննարկում խաղաղությունն առանց ժողովուրդների մասնակցության. «Փաստ» «Սա միասնություն է, տարբեր ԱրԱրողների համակարգ, ուժեղ ես-երից կազմված Մենք». «ԱրԱրի» նախաձեռնության նպատակն է մարզերում տարածել ազգային մշակույթը. «Փաստ» Միայն ճառ ասելու և գլուխ գովալու մեջ են լավ. «Փաստ» «Երբ իշխանությունը փոխվի, «հերձումը» ցույց կտա, թե ինչո՞ւ էր Հայաստանի իշխանությունը լոյալ վերաբերվում Բաքվի կապրիզներին». «Փաստ» Ով ինչ է հասկանում «խաղաղություն» բառի տակ. «Փաստ» Ստվերված միջոցառում, երեսպաշտության «շքահանդես». «Փաստ» Ինչի՞ց են անհանգստացած ՀՖՖ-ում, և արդյո՞ք ուժայինները կդիմեն սադրիչ գործողությունների. «Փաստ» ՀՀ իշխանություններն որոշել են թայմ-աութ վերցնե՞լ. «Փաստ» Ո՞ւմ են պետք գրադարանները, թանգարանները, բուհերը.... «Փաստ» Ստեփանակերտում կյանքից հեռացած կնոջ մարմինը դեռ չի փոխանցվել Հայաստանին FAF-ը կոչ է անում չբոյկոտել հավաքականի առաջիկա խաղը Լեհաստանում ամերիկյան հակահրթիռային ռազմաբազա կբացվի. Կրեմլն արձագանքել է Հայաստանի երեխաներն ավելի շատ քաղցրավենիք են օգտագործում, քան աշխարհի 51 երկրում ՌԴ-ն դժգոհ էր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի աշխատանքից. ՌԴ ԱԳՆ Երկրների միջև փոխանակվող հաշվետվությունը հասանելի կլինի նաևՀՀ-ի հարկային մարմնին.ՊԵԿ (տեսանյութ)